Page 10 - فصل اول-جغرافیای طبیعی/ استان کردستان
P. 10
جغرافیای طبیعی10 /
الف) کوهها
کوه چهلچشمه (چلچمه) :یک تودة کوهستانی است که ارتفاعات آن بین سه شهرستان دیواندره ،سقز و مریوان
توزیع شده است .بلندترین قله این کوهستان که به زلیخا نیز شهرت دارد ،با ارتفاع 3155متر در شهرستان دیواندره واقع
شده است .این تودة کوهستانی دارای قلههای مرتفع و متعدد دیگری نیز هست.
کوه مسجد میرزا :قلة این کوه حدود 3040متر ارتفاع دارد و در جنوبشرقی قلة شاهنشین و جنوبغربی روستای
نرگسله واقع شده است.
از کوه مسجد میرزا بهسمت روستای تبریزخاتون ،رشته ارتفاعاتی شکل گرفته است که قلههای زیادی را دربرمیگیرد.
برخی از این قلهها مانند سنگ سفید ،ارتفاعی بیش از 2800متر دارند .از قلههای دیگر این رشتهکوه میتوان به تفنگچیان،
برد رش ،شیخ لطیف و ...اشاره کرد.
کوههای سارال :کوههای سارال در جنوب شهرستان دیواندره و در مرز آن با شهرستان سنندج واقع شدهاند .درواقع،
بخشی از این کوهستان و بلندترین قلههای آن در مرز با شهرستان سنندج قرار گرفته است .ازجملة این قلهها که ارتفاعی
بیش از 2800متر دارند ،میتوان به قلههای شیخ معروف ،توکلان ،ابراهیم شوانه و سید رحمان و هوار کریم اشاره کرد.
کوه تبریزخاتون :این کوه بهصورت رشته ارتفاعی شرقی -غربی است که بلندترین بخش آن (هوازو) حدود 2700
متر ارتفاع دارد و در شمالغربی روستای قلعهگاه و جنوبغربی روستای تبریزخاتون واقع شده است.
از شهر زرینه بهسمت غرب ،رشته ارتفاعی وجود دارد که از یک سلسله قله تشکیل شده است و ارتفاع برخی از آنها
مانند قلة کنهکشک در جنوبغربی روستای قاچیان به 2650متر میرسد .از دیگر قلههای این رشته میتوان به حاجی سید،
حمه مراد مرده ،بولحسن و کوه سیاه و سفید اشاره کرد.
ب) دشتها
شهرستان دیواندره یکی از شهرستانهای مستعد ازنظر کشاورزی در استان کردستان به شمار میآید .وجود دشتهای گسترده
و حاصلخیز بهویژه در منطقة زرینه اوباتو در شمال و همچنین بخش مرکزی شهرستان و دشتهای منطقة سارال ،توپوگرافی هموار
و ملایمی را در این بخشها به وجود آورده است .در شهرستان دیواندره نیز جریانهای رودخانهای و عمل فرسایش سبب گسترش
الگوی زهکشی درختی شده است که وجود میانآبهای هموار و نسبت ًا وسیع بین این جریانات ،ظاهر دشتها را حفظ کرده است.
مساحت زیادی از این شهرستان ،شیب بسیار ملایم دارد که دشتهای واقعی شهرستان را در بر میگیرد .درمجموع ،تقریب ًا حدود
هفتاد درصد از مساحت شهرستان دیواندره ،توپوگرافی هموار و نسبت ًا هموار دارد.
دشت اوباتو :این دشت گسترده ،مناطق شمالی شهرستان دیواندره را در بر میگیرد و درنتیجة فعالیت شبکة آبهای جاری
آن ،که بخشی از شبکة زهکشی حوضة قزلاوزن محسوب میشوند ،توپوگرافی مَ ّواجی پدید آمده است .این دشت بهواسطة
زمستانهای سخت از شهرت خاصی برخوردار است و یکی از مناطق دیدنی شهرستان دیواندره محسوب میشود.
ج) پدیدههای طبیعی
غار کرفتو :این غار در آهکهای سفیدرنگ سازند قم به سن الیگو -میوسن شکل گرفته است .این غار بهعنوان یک
پدیدة طبیعی -انسانی است که در شمال شهرستان دیواندره در بخش کرفتو واقع شده و یکی از پدیدههای گردشگری
شهرستان دیواندره محسوب میشود.
