Page 88 - فصل اول-جغرافیای طبیعی/ استان کردستان

‫جغرافیای طبیعی‪88 /‬‬

‫این منطقه كه اولین منطقة حفاظتشدة كردستان به شمار میرود‪ ،‬با وسعتی در حدود ‪ 31750‬هكتار‪ ،‬در شمالشرقی‬
‫استان و پانزده كیلومتری شمالغرب شهر بیجار قرار داد و از سال ‪ 1354‬در زمرة مناطق حفاظتشدة كشور به تصویب‬

‫رسیده است‪ .‬موقعیت جغرافیایی این منطقه در عرض شمالی ‪ 36°‬تا '‪ 36° 73‬و طول شرقی '‪ 47° 25‬تا '‪ 47° 53‬است‪.‬‬
‫اقلیم حاكم بر این منطقه‪ ،‬نیمهخشک با متوسط بارش سالیانة سیصد میلیمتر است‪ .‬بهدلیل ارتفاع زیاد منطقه نسبت به‬
‫سایر مناطق استان‪ ،‬اختلاف درجة حرارت سردترین روز سال با گرمترین روز آن در حدود ‪ 79‬درجه سانتیگراد است‪.‬‬
‫حداقل دما در منطقه‪ ،‬مربوط به بهمن ماه‪ ،‬با ‪ -38‬درجة سانتیگراد و حداكثر آن‪ ،‬مربوط به ماههای تیر و مرداد‪ ،‬با ‪ 41‬درجة‬
‫سانتیگراد بالای صفر است‪ .‬طول مدت دوره خشك در منطقه به چهار ماه میرسد و تعداد روزهای یخبندان در آن بهطور‬

‫متوسط شانزده روز است‪.‬‬
‫پوشش جانوری در منطقة حفاظتشدة بیجار شامل ‪ 20‬گونه خزنده‪ 131 ،‬گونه پرنده و ‪ 10‬گونه ماهی بههمراه ‪ 137‬گونه‬
‫گیاه‪ ،‬بهعنوان ذخایر زیستی شناسایی و ثبت شده است‪ .‬پستانداران این منطقه شامل قوچ و میش ارمنی‪ ،‬سیاهگوش‪ ،‬گربة‬
‫وحشی‪ ،‬گرگ‪ ،‬شغال‪ ،‬روباه‪ ،‬کفتار‪ ،‬گراز‪ ،‬راسو‪ ،‬شنگ‪ ،‬خدنگ‪ ،‬خرگوش‪ ،‬رودک معمولی‪ ،‬خارپشت اروپایی‪ ،‬حفار ایرانی‬
‫و خفاش و از پرندگان این منطقة حفاظتشدة كرکس‪ ،‬قرقی‪ ،‬سارگپه معمولی‪ ،‬عقاب طلائی‪ ،‬دلیجه‪ ،‬بالابان‪ ،‬شاهین‪ ،‬تیهو‪،‬‬

‫باقرقره شکمسیاه‪ ،‬کبک چیل‪ ،‬لکلک و شبگرد هستند‪.‬‬
‫در منطقة حفاظتشدة بیجار‪ ،‬محدودهای با عنوان سایت گوزن طراحی شده است كه با وسعتی قریب به چهل هكتار‪،‬‬
‫برای احیاء و رهاسازی دو گونه پستاندار گوزن زرد و آهوی ایرانی سامان یافته است‪ .‬این سایت كه از سال ‪ 1385‬تأسیس‬

‫و احداث شده در وضعیت فعلی‪ ،‬شانزده رأس آهوی ایرانی‪ ،‬پنج رأس گوزن زرد و چهار رأس قوچ و میش ارمنی دارد‪.‬‬

‫‪ .2‬منطقة حفاظتشدة عبدالرزاق سقز‬
‫این منطقه كه در سال ‪ ،1386‬از عنوان منطقة شکار ممنوع به حفاظتشده ارتقاء پیدا كرده با وسعتی در حدود ‪ 44‬هزار هكتار‬

‫در شمالشرقی شهرستان سقز و در موقعیت جغرافیایی '‪ 36° 10‬عرض شمالی و '‪ 46° 35‬طول شرقی‪ ،‬قرار گرفته است‪.‬‬
‫در واقع علت انتخاب زیستگاه عبدالرزاق بهعنوان یك منطقة حفاظتشده‪ ،‬اهمیت تاریخی و فرهنگی (از قبیل وجود‬

‫تپه باستانی زیویه و غار کرفتو)‪ ،‬موقعیت جغرافیایی خاص و تنوع زیستی بالای آن است‪.‬‬
‫اقلیم حاكم بر منطقه‪ ،‬نیمهمرطوب تا مرطوب با میانگین بارش سالانه ‪ 489‬میلیمتر است‪ .‬توپوگرافی منطقة تپهماهوری‬

‫كوهستانی است‪ .‬سی دهنه چشمه در ارتفاعات منطقه‪ ،‬آب موردنیاز حیاتوحش استان را تأمین میکند‪.‬‬
‫تنوع زیستی گیاهی و جانوری منطقه‪ ،‬خوب ارزیابی میشود؛ بهطوریکه تعداد هفت گونه خزنده‪ ،‬هجده گونه پرنده و‬

‫هفده گونه پستاندار با گونة بارز قوچ و میش ارمنی همراه با ‪ 350‬گونه گیاهی در این منطقه شناسایی و ثبت شده است‪.‬‬
‫هدف از حفاظت در این منطقه‪ ،‬حراست و ساماندهی گذرگاه عبوری حیاتوحش مناطق حفاظتشدة بیجار و بیان در‬

‫آذربایجان غربی است‪.‬‬