Page 113 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 113
بررسیپیشینۀتاریخیطوایفیازقومرئیسدرشهرستاندنا
نام آنان پای‌نام رئیس به‌کا ر می‌برند .هم‌اکنون مردم منطقة بویراحمد در محاورات خود
نام رئیس محمد کره‌ای (رئیس داروغه ابرقو) رئیس بهزاد برائی ،رئیس خدابخش ،رئیس
امیدعلی و رئیس قربانی برایی ،رئیس کهنه‌پوش ،رئیس عبدالله دنایی ،رئیس مراد کره‌ای،
رئیس گنجعلی دوره‌ای ،رئیس شاعلی ،رئیس علیرضا قنواتی بهبهانی و غیره را استفاده و
یاد‌‌می‌کنند (دانشفر.)۵۰۰ :۱۴۰۰ ،
.6بحث
استفاده از اسناد مکتوب ،آثار قدیمی و سنت (فرهنگ) شفاهی ازجمله موضوعاتی
است که به‌منظور شناخت یک قوم در پژوهش‌های تاریخی می‌توان از آنها بهره برد.
جست‌وجو در فهرست‌های نسخ خطی و مراجعه به مراکز اسناد و بررسی منابع چاپی
مرتبط نشان می‌دهد که فراوانی نسخه‌های باقیمانده از انواع اسناد ،در دورة قاجار در
ایران ،بیش از دوره‌های قبل است و به‌طورکلی نیز به‌ندرت با نمونه‌های این‌گونه اسناد
در دورة قبل از حکومت صفوی مواجه‌‌می‌شویم .انواع اسنادی که در ایران پیش از دورة
معاصر و بایگانی‌های نوین مشاهده می‌شوند ،در دسته‌های شرعیات ،قباله‌های املاک،
موقوفات ،فرمان‌ها و رقم‌ها و اسناد مالی قرار می‌گیرند (عظیمی و قوسی‌کاهو.)۳ :۱۳۹۲ ،
اکثر قباله‌های خریدوفروش در استان کهگیلویه و بویراحمد که بخش اعظم اسناد مکتوب
را تشکیل‌‌می‌دهند نیز به دورة قاجار به بعد اختصاص دارد .هر چند اسناد خطی اندکی از
زمان زندیه نیز به‌جای مانده است .اسناد قدیمی از قباله‌های خرید ،فروش و صلح‌نامه‌های
منتسب به طوایف مختلف رئیس در شهرستان دنا و وجود اسامی افراد این طوایف در
اسناد مذکور پیشینة تاریخی این مردمان را از دورة زندیه نشان می‌دهد که بدون شک از
قدیم ی‌ترین اسناد مکتوب در استان کهگیلویه و بویراحمدند.
در تحقیـق مربوط به بررسـی بینامتنـی نقوش سـنگ‌قبرهای بختیاری توسـط کاظمی
( )۱۳۹۵نیـز انتسـاب سـنگ‌قبرهای ایـن منطقـه بـه دورة زند و قاجـار اثبات‌‌می‌شـود.
همچنان‌کـه در مطالعـة صفی‌خانـی و همـکاران ( )۱۳۹۳درخصوص نشانه‌شناسـی نقوش
سـنگ‌قبور قبرسـتان تخـت فـوﻻد اﻬﻔﺻان روشـن‌‌می‌شـود کـه اکثـر سـنگ‌قبرهای
ای�ن گورس�تان از زم�ان زندیـه و قاج�ار برجای مان�ده اس�ت .در سـنگ‌قبرهای قدیمی
به‌جای‌مانـده در گورسـتان‌ها از طوایـف قـوم رئیـس در شهرسـتان دنا باتوجه‌به پیشـوند
111
