Page 245 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 245
سنجشسطحبهره‌مندیازخدماتشهریبارویکردعدالتاجتماعی...
در حال توسعه ،دنا و بهمئی کمتر توسع هیافته و سه شهرستان باشت ،چرام و لنده محروم هستند.
این وضعیت نشان م یدهد که میان شهرستا نهای استان کهگیلویه و بویراحمد ب هلحاظ بهر‌همندی
از خدمات تفاوت وجود دارد و الگوی فضایی حاکم بر سطح استان ،الگوی مرک ز -پیرامون است.
واژه‌های کلیدی :خدمات شهری ،عدالت اجتماعی ،تحلیل خاکستری ،مدل موریس،
کهگیلویه و بویراحمد
.1مقدمه
امروزه شهرهای ایران با موجی از نابرابر یهای اجتماعی و اقتصادی دس تب هگریبانند؛
نابرابر یهایی که موجب شک لگیری دوگانگ یهای طبقاتی در اکثر شهرها شده است (رهنما،
.)137 :1386یکی از این نابرابر یها ،نابرابری در توزیع خدمات شهری است .متأسفانه در
توزیع خدمات شهری که بیشتر در قالب طر حهای کاربری اراضی و معیار سرانه انجام م یشود،
به معیار دستر سپذیری ساکنان به خدمات شهری کمتر اهمیت داده شده است (دادا شپور و
همکاران .)6 :1393 ،امروزه مشکلات ناشی از توزیع نامتعادل و نامناسب خدمات شهری ،از
قبیل تراکم ،آلودگی زیس تمحیطی ،جاب هجایی جمعیت و ...باعث شده است که توزیع خدمات
شهری یکی از مه مترین مسائل پیش‌روی اغلب کشورهای توسع هیافته باشد .در کشور ایران نیز
مانند سایر کشورها ،توزیع نامتعادل خدمات شهری در شهرهای مختلف بسیار نگرا نکننده بوده
است .تاکنون بیشترین دغدغة مسئولین شهری ،تأمین خدمات بوده و کمتر به توزیع مناسب
آن توجه شده است (مل کشاهی و وکیلی .)71 :1395 ،ازجمله عواملی كه باید در جهت اجرای
عدالت اجتماعی و همراه با عدالت فضایی در برنام هریزی شهری رعایت و توجه شود ،توزیع
متعادل و مناسب خدمات شهری و استفادة صحیح از فضاها است .در این خصوص ،خدمات
شهری عوامل مؤثری هستند كه با ارضای نیازهای جمعیتی ،افزایش منافع عمومی و توجه به
استحقاق و لیاقت افراد م یتوانند با برقراری عادلان هتر ،عدالت اجتماعی ،اقتصادی و فضایی را
در نواحی شهر برقرار كنند؛ بنابراین عدم توزیع خدمات شهری ن هتنها م یتواند در بره مزدن
جمعیت و عدم توازن آن در شهر بینجامد؛ بلكه فضاهای شهر را متناقض با عدالت از ابعاد
اجتماعی و اقتصادی شكل م یدهد (ملکی و شنب هپور .)7 :1394 ،دستیابی به عدالت اجتماعی
در توزیع خدمات شهری ،برای تخصیص عادلانه هزین ههای اجتماعی و برابری استفاده از
ظرفی تهای محیطی ،یكی از اهداف مهم برنام هریزان شهری است (.)Tsou, etal, 2005: 424
243
