Page 99 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 99
بررسیپیشینۀتاریخیطوایفیازقومرئیسدرشهرستاندنا
.2پیشینة پژوهش
تاکنون مطالعات و گزارش‌های محدودی درخصوص بررسی اسناد مکتوب ازجمله
قباله‌های خرید و فروش ،صلحنامه و آثار قدیمی مانند سنگ‌قبر برای شناخت پیشینة
طوایف و تیرهها در کهگیلویه و بویراحمد انجام شده است و اکثر پژوهش‌ها دربارة تیرهها
و طوایف با تکیه بر فرهنگ شفاهی بوده است .این پژوهش جزء نخستین گام‌هایی است
که درخصوص موضوع مذکور برداشته‌‌می‌شود .برای بررسی و مطالعة اسناد مکتوب ازجمله
قباله‌ها (خرید ،فروش ،صل حنامه و )...و گورستان‌های قدیمی در کشور‌‌می‌توان به مطالعاتی
مثل «مبایع هنامه‌ای از عصر كریمخان زند در زنجان» (قاسمی اندرود« ،)۱۳۸۳ ،مبایع هنام ههای
منطقة آذربایجان در دورة قاجار» (اصفهانی آتش‌بیگ« ،)۱۳۹۰،مبایعه‌نامه‌ای از دوران
محم دشاه قاجار» (مرتضوی« ،)۱۳۹۱ ،شناخت مضامین و نقوش سن گقبور ایل گوران در
شهرستان اسلا مآباد» (احمدزاده و همکاران« ،)۱۳۹۶ ،نشان هشناسی نقوش سنگ‌های قبرستان
دارالسلام شیراز» (پویان و خلیلی )۱۳۸۹ ،و «معرفی و بررسی باستا نشناختی نقوش قبرها
در گورستان اسلامی بخش مرکزی شهرستان آبدانان» (فیضی و فیضی )۱۳۹۲ ،اشاره کرد.
در روستاهایی از استان کهگیلویه و بویراحمد ،به‌ویژه در شهرستان دنا طوایفی به نام رئیس
وجود دارند که این پژوهش بر آن است ب‌اتوج هبه برخی اسناد مکتوب مانند :قباله‌ها و آثار
قدیمی همچون سن گقبور با لحاظ کردن سنت (فرهنگ شفاهی) ،پیشینة تاریخی مردمان این
طوایف را در این بخش از استان کهگیلویه و بویراحمد مورد بررسی قرار دهد.
.3قباله‌های خرید ،فروش و صل حنامه
در این بخش به تعدادی از قبال ههای خرید ،فروش و صلحنامه اشاره م یشود که در آ نها
نام رئیس ذکر شده است .قبال ههای فروش املاک توسط آقا عبدالله و آقا فت حالله فرزندان آقا
طهمراس دهدشتی (طایفة جامه بزرگی ایل اسبق آقاجری) در شهرستان دنا (دنای شرقی و
شبلیز) به محمدعل یخان و بهزادخان برائی دمرودی ،فرزندان رئیس محمدصالح در شش رجب
1205قمری در دوران زندیه (تصویر ،)۲فروش ملک توسط رئیس علیمردان فرزند رئیس
کریم برایی در دورة زندیه (تصویر ،)۳فروش ملک توسط تعدادی از وراث محمدعلی خان
برایی به اسامی ملاعرب ،ملا ابراهیم ،ملاعبدی ،ب یبی پر یزاد ،ب یبی شابگم و ما‌هبگم به رئیس
محمدعلی و رئیس امیدعلی و ملاغریب ،علیرضا ،درویش اسماعیل و درویش محمدعلی در
97
