Page 105 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 105
نوسنگیبدون سفال دورۀ سیمره...
از محوط ههای متعددی مانند بیدها در اردنُ ،مو ِر یبِت در فرات علیا در سوریه ،اُ مال َدباغیه در
شمال بی نالنهرین و نیز لایة Dتپة گن جدره و لای ههای فوقانی شیخ یآباد شناسایی گشت هاند،
ه رچند از مصالح متفاوتی در ساخت آ نها استفاده شده است .چارلز ردمن ،1کاربرد این
بناهای سلول یشکل را انبار و محل فعالی تهای روزمره م یداند ( .)Redman, 1983: 194ولی
مرتضی حصاری با کاوش گسترد‌هتر در چیاسبز ب ه همراه ترانشة لای هنگار یای بزر گتر ،به
نتایج دیگری در مورد معماری این محوطه رسیده است .حصاری در این محوطه د رمجموع،
چهارده مرحلة معماری سنگی ب هدست آورده است (حصاری و همکاران )27 :1394 ،مرتضی
م ینویسد« :کارگا‌ههای 4تا ،6ه رکدام به ابعاد 10×10متر مربع ب همنظور شناخ ِت بافت احتمالی
استقراری باز گردید .این کارگاه بزرگ تا عمق 3متر دارای رسوبات بود .با کمک تعداد
زیادی کارگر و ب هکا رگیری وسایل مکانیکی ،برداشت رسوبات طبیعی آغاز و فضای بزرگی
آزاد گردید .بعد از برداشت رسوبات طبیعی و استفاده از روش پیگردی دیوارهای سنگی،
هیئت کاوش موفق به شناسایی بافت روستای نوسنگی ب یسفال گردید .بافت روستای نوسنگی
ب یسفال بیش از 300متر مربع آزاد شد .دیوارهای خانه تقریب ًا راس تگوشه و پاشن ههای سنگی
درهای ورودی ب هخوبی از تفکیک واحدها نشان م یدهد .واحدهای معماری دارای ک فسازی
بودند .در کف برخی از واح دها ،تدفین انسانی نیز شناسایی شد .روستا دارای معب رهای عمومی
است که ساکنین ب همنظور دسترسی به واحدهای مسکونی از آن استفاد م یکردند (تصویر .)5
نوع معماری چیاسبز شرقی با نمون ههای بی نالنهرینی خود مانند جارمو و کری مشهیر که کنارة
یک پرتگاه با شیب تند در حاشیة رودخانه برای سکونت انتخاب شده است ،شباهت دارد.
یافت ههای ابزارهای سنگی این محوطه شامل ابزار تیغه ،ریزتیغه ،سن گمادر و تیغه از جن سهای
مختلف مانند ابسیدین است (حصاری و همکاران .)28 :1394 ،اکثر فضاها انداز‌های بین 2متر
در 1/5تا 180سانت یمتر داشت هاند و تقریب ًا کوچک بود‌هاند و نیازهای یک تا دو نفر را تأمین
م یکرد‌هاند .این دیوارها راس تگوشه بوده و هیچ نقشة دایر‌های در محوطة چیاسبز شرقی دیده
نشده است .قطر تقریبی دیوارها بین 35تا 80سانت یمتر بوده است و ارتفاع باق یمانده از اکثر
دیوارها یک تا دو رج سنگ است که ارتفاعی بین 40تا 60سانت یمتر دارند.
1. Charls Redman
103
