Page 12 - فصل دوم-مراکز فرهنگی/ استان کردستان
P. 12
مراکز فرهنگی -هنری12/
کتابخانهها
اولین کتابخانة کردستان مربوط به قرن چهارم در حکومت آلبویه است .کتابخانة حسنویه را حسنویه ابن حسین از
فرمانروایان آلبویه و حاکم کردستان بنا کرد که از کتابخانههای نامی ایران در آن دوره بوده است (رحیمنواز قزوینی،
.)۱۱۵ :۱۳9۲کتابخانة فیضالله ابن بهبود علی خراسانی در سنندج ،مربوط به دوران افشاریه و زندیه است .او مردی
عارف ،عالم ،مترجم و مؤلف بود و ترجمة کتاب عوارفالمعارف سهروردی از آثار اوست .نسخههایی از کتابهای
كتابخانة معتبر وی اینك در كتابخانة آستان قدس رضوی نگهداری میشود (همایونفرخ[ ،بیتا] ،ج .)۱۵9 :۲ .کتابخانة
بعدی ،كتابخانة ملالطفالله شیخالسلام سنندجی (۱۳۱۵-۱۲۵۱ه.ق) است .وی فردی معروف و مقتدر و از خاندان قضات
سنندج بود كه شاه قاجار ،عزل و نصب حكام محلی را در اختیار او قرار داده بود .او مردی ادیب بود و به جمعآوری
كتاب عشق میورزید و كتابهای خطی نفیس ازجمله كشكول او در كتابخانهاش موجود بود .كتابخانه وی یكی از دو
كتابخانه معتبر سنندج در دوران قاجار بود كه بهمرور زمان رو به زوال رفت (روحانی ،۱۳66 ،ج .)۵۷ :۲ .کتابخانة امانالله
خان ثانی (غلامشاه خان) ،والی كردستان (۱۲۸۴-۱۲6۵ه.ق) شامل دو هزار جلد كتاب نفیس در موضوعات مختلف بود
(سنندجی ،)۲۷۳ :۱۳66 ،كتابخانة ملامحمود ،مفتی كردستان (۱۳۸۰-۱۳۱6ه.ق) كه دارای كتب خطی نفیس بود (روحانی،
،۱۳66ج )۳۵۵ :۲ .و کتابخانة عبدالمجید بدیعالزمان (۱۳9۷-۱۳۲۲ه.ق) در سنندج از دیگر كتابخانههای قدیمی كردستان
به شمار میآید (همان ،ج .)۱۵9 ،۲.
ازجمله کتابخانههای عمومی دولتی در دوران پهلوی ،کتابخانة فرهنگ سنندج (همان ،ج )۲۲۲ ،۲ .و کتابخانة فرهنگ قروه
و سقز بودند .کتابخانة امور تربیتی دانشآموزان سنندج که در سال ۱۳۴۱بنا شده بود نیز از دیگر کتابخانههای قدیمی استان
است (همان ،ج .)۲۲۳ ،۲ .همچنین قدیمیترین کتابخانة کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان در سال ۱۳۴۷در
شهرستان بانه تأسیس شد (دائرهالمعارف کتابداری و اطلاعرسانی ،۱۳۸۵ ،ج.)۱۵۸۰ :۲ .
مدیرکل کتابخانههای عمومی کردستان در مصاحبهای ،آمار کتابخانههای استان را چنین اعلام کرده است« :تعداد ۲۸
کتابخانة نهادی و مشارکتی در روستاهای این استان فعال هستند که از این تعداد ۱۵ ،کتابخانة نهادی و بقیه بهصورت مشارکتی
است .کامیاران و سنندج هرکدام با پنج کتابخانة نهادی ،بیشترین تعداد کتابخانههای روستایی را دارند .سقز ،بیجار و سروآباد
هم دارای کتابخانههای نهادی هستند .کتابخانههای مشارکت ِی روستایی نیز با همکاری مردم روستا ،شورا و دهیاران بنا نهاده
شده و تأمین منابع این کتابخانهها بر عهدة نهاد کتابخانههاست (خبرگزاری جمهوری اسلامی ،استان کردستان.)۱۳9۸ ،
قدیمیترین كتابخانة دانشگاهی در دانشگاه کردستان و در سال ۱۳۵۴تأسیس شد .از دیگر كتابخانههای دانشگاهی
میتوان به کتابخانة دانشگاه آزاد واحد سنندج (تأسیس )۱۳6۲و كتابخانة علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کردستان
( )۱۳6۵اشاره كرد (تعاونی و دیگران.)۱۸۳ ،۱66 ،۵۴ :۱۳۸۲ ،
قدیمیترین كتابخانة تخصصی استان ،كتابخانة نصرالهی متعلق به باشگاه افسران سنندج است كه مجموعههایی به
زبانهای فارسی ،تركی ،عربی ،فرانسوی و انگلیسی را شامل میشود (همایونفرخ[ ،بیتا] ،ج.)۲۲۴ :۲ .