Page 19 - فصل هشتم-مفاخر و مشاهیر/ استان کردستان
P. 19
/ 19استان کردستان
بهرة سوم :دانشمندان ومتخصصان
الیاسی (حکیم) ،سید محمد
سید محمد الیاسی مشهور به حکیم و ملقب به اشرف الحکما ،فرزند سید خضر و از طایفة سید رحمتی باینچوب است که به سال
1252دیده به جهان گشود .پس از پشت سر گذاشتن دوران کودکی برای ادامة تحصیل راهی اورامان شد و نزد علمای دینی آن
دیار تحصیلات دینی خود را به پایان رسانید .اجداد سید محمد غالب ًا در علم و فن طبابت سررشته داشته و این رشتة موروثی
خاندانشان بود .سید محمد نیز خیلی زود و در همان دوران جوانی به فراگیری این دانش پرداخت و سرآمد طبیبان و جراحان زمانة
خود شد .نقل است که سید محمد بیماریهای نادر و صعبالعلاج را بهسرعت تشخیص میداد و با دانش گستردهای که از طب
گیاهی داشت ،به درمان بیماران میپرداخت .آوازة او در طبابت بدانجا رسید که در سال ،1310بنابر درخواست علما و رجال شهر
سنندج ،ازسوی حکومت وقت لقب «اشرفالحکما» به وی داده شد .سید محمد حکیم در پیشگیری بیماریهای مسری و خطرناک،
روشی را در پیش گرفت که به واکسیناسیون امروزی شبیه بود .مثل ًا اگر بیماری به مرض آبله دچار میشد ،وی مقداری از ترشحات
تاولهای بیمار را به زیر پوست اطرافیان تزریق میکرد و مانع از شیوع بیماری میشد .سید محمد حکیم در سن 63سالگی و در
سال 1314با طرح توطئهای از سوی طبیبان یهودی شهر سنندج ،مسموم شد و به شهادت رسید (روحانی ،1371 ،ج.)199 :1 .
پرتوماه ،مظفر
دکتر مظفر پرتوماه در سال 1318در محلة جورآباد سنندج دیده به جهان گشود .پرتوماه تحصیلات ابتدایی تا دیپلم را
در شهر سنندج گذرانید .پس از اخذ مدرک دیپلم و شرکت در آزمون سراسری بهعنوان شاگرد ممتاز سنندج وارد دانشسرای
عالی تهران شد .در سال ،1342برای ادامة تحصیل راهی آمریکا شد و در دانشگاه ویسکانسین در رشتة فیزیک هستهای
تحصیلات خود را تا مقطع دکتری ادامه داد .دکتر پرتوماه پس از کسب درجة دکتری فیزیک هستهای ،فعالیت خود را در
سازمان فضایی آمریکا (ناسا) آغاز کرد .در سال ،1347یک سال پس از به آتش کشیدهشدن مسجدالاقصی به دست
یهودیان ،دکتر پرتوماه به نمایندگی انجمن اسلامی دانشجویان آمریکای شمالی با صدور قطعنامه و بیانههای متعدد شدید ًا
دولت اسرائیل را بهدلیل این جنایت محکوم کرد .دکتر پرتوماه افزونبر موفقیت کمنظیر در عرصة علم و فنّاوری ،بهعنوان
یک شخصیت برجسته اسلامی نیز مطرح است .وی افزونبر اینکه حافظ قرآن و آشنا به علوم و معارف اسلامی است ،اخیر ًا
نیز قرآن را به زبان کردی ترجمه و تفسیر کرده که بهزودی منتشر خواهد شد (حیرت سجادی.)110 :1391 ،
شادمان ،ارسلان
ارسلان شادمان ازجمله معروفترین ریاضیدانان کردستانی است .وی متولد سال 1317در شهر سنندج است .در دبیرستان
هدایت موفق به کسب مدرک دیپلم ریاضی شد .او موفقیت خود را مدیون زحمات معلمان خود در شهر سنندج میداند .استاد پس
از پشت سرگذاشتن دوران مقدماتی تحصیل در زادگاهش ،در دانشسرای عالی ،لیسانس رشتة ریاضی را گرفت .دکتر شادمان
بهمنظور ادامة تحصیلات به فرانسه عزیمت کرد و در دانشگاه سوربن فرانسه در محضر بزرگترین ریاضیدانان جهان ،مدرک
