Page 349 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 349
بررسیبلادشاپوردرمنابعتاریخیدوراناسلامیباتأکیدبرعصرصفوی
.3-5-3مؤلفة امنیت
ارگ حکومتی ،قلعه و باروها که همان حصار پیرامون شهر بود‌هاند ،درحقیقت اقدامات
حکومت برای تأمین امنیت مردم شهر و بالارفتن ضریب امنیت برای توسعة اقتصادی شهر
بوده است .بافت قدیمی شهر دهدشت دارای برج و باروی محیطی بوده و بخشی از آثار بارو
در نزدیکی امامزاده ب یب یعصمت در جنوب و نیز بخشی از آثار بارو بر فراز بلند یهای شمالی
شهر دیده شده است .علاوهبر این ،شهر حداقل دارای دو دروازة اصلی ،یکی در میان باروی
جبهه غربی و دیگری در سمت غربی یا ارگ قدیمی شهر در گوشة شمال شرقی بوده است.
ارگ قدیمی :بنای ارگ یا قلعة قدیمی شهر در بلندترین بستر شهر قدیم برپا شده و
دارای دو باروی جداگانه است که بخ شهای دوگانة فضای ارگ را از یکدیگر جدا م یساخته
و ورودی آن ،رو به فضای شهر قدیم و در میان جبهة غربی ارگ بوده است .این بنا احتمال ًا
به‌عنوان مرکز حکومتی شهر استفاده می‌شده است.
.4-5-3مؤلفة رفاه شهروندان
در دورة قاجار ،این شهر از نظر اقتصادی کامل ًا خودکفا بوده است .بر اساس کتاب
فارس‌نامه ،هوای ناحیة بلادشاپور در كمال اعتدال است كه درخت گردو و گیلاس را ب هخوبی
پروراند و در همة نواحی «پشت‌كوه» و «زیركوه» این بلوك جزء ناحیة لیراوی ،هیچ مسافری
محتاج به ظرف آب و سفره نان نشود كه در نیم فرسخ و فرسخی رودخانه یا چشمه ،آب
گوارائی باشد و در هم هجا از درخت بلوط و بن و بادام كوهی ،جنگ لها و در سردسیرات
علاوهبر آن درخت‌ها ،درخت كیالك و درخت انچوكك كه امرود كوهی است فراوان باشد
و از ثمر آنها توشه برگیرند و انواع سبزی‌های خوردنی در زمین كوهگیلویه فراوان است و
معیشت مردم «پشت‌كوه» از ثمر بلوط باشد (حسینی‌فسایی ،1382 ،ج )1469 :۲مردم این شهر
در قدیم آب مورد نیاز خود را از چاه تأمین م یکردند .در هر منزل مسکونی و مسجد یک
چاه آب وجود دارد .علاوهبر این چاه‌ها ،اقدام به ساخت آ بانباری برای مردم شهر شده بود.
این بنا در ضلع شرقی شهر هف تگنبد و در دامنة آبریز مشرف بر شهر به فاصله ۱۲۰متری از
ارگ تاریخی دهدشت بنا شده که دارای چهار حوضچة پلکانی بوده که کف هر حوضچه نسبت
به حوض قبل از خود برجسته‌تر است .پلان آن به شکل مستطیلی با مصالحی از گچ ،سنگ
و ساروج خاکستری که خاص زیرساخت‌های آبی شهر هف تگنبد بوده ساخته شده است .این
بنا مهمترین آب‌انباری است که در دورة صفویه برای آب آشامیدنی ارگ ایجاد شده است.
347
