Page 25 - فصل دوم-جغرافیای انسانی/ استان کردستان
P. 25
/25استان کردستان
عوارض و شیوههای درمان سنتی استان
شیوههای درمانی در هر منطقه ،متفاوت با سایر نقاط است .در کردستان بهعلت وجود رشتهکوههای بلند زاگرس در
اطراف استان ،در زمینههای مختلف ازجمله طب و درمان ،ویژگیهای انحصاری فراوانی به چشم میخورد.
از مشاهیر و اطبای سنتی در گذشتة این استان ،میتوان به ابوحنیفه دینهوه ری ،ملاخضر رواری (اورامان) ،حکمای
سبدلوی بانه ،اشرف الحکما و الیاسیهای سنندج ،حاجی شیخ صدیق حسامی (سیویه) ،لاله عثمان رحمانی (لون سادات) و
کاکه عباس رحیمی ملکشان اشاره کرد (همان.)688 ،
درمان در طب سنتی تنوع زیادی دارد که میتوان به گیاهدرمانی ،5ماساژدرمانی ،6آبدرمانی یا آبزن 7اشاره کرد.
.1نافگیری (ناوک گرتن)
روشی برای درمان نوعی عارضه در طب سنتی کردستان است که علائم بسیار بارز و متفاوتی دارد و شامل لب خشک و
بارگرفته ،دهان خشک ،درد دور ناف ،ضربان غیرعادی ناحیه و گوارش مختل و دفع گهگاه بلغمی است .در این بیماری ،زانوها
لرزان شده و مقاومت طبیعی خود را ندارند ،چنانکه در حالت خوابیده در زاویة قائم با دستان رو به بالا و قائم بر بدن ،دست و
یا پا ،اندکی کوتاهتر از دست یا پای دیگر میشود .برای درمان آن نزدیک به بیست روش در طب بومی کردستان ذکر شده
است که همگی بر رفع عارضه اثر دارند.
یکی از سادهترین روشهای درمانی در طب سنتی کردستان این است که گردو را نصف کرده و لبة داخلی آن را صاف
میکنند ،سپس سقز خام را لبالب در آن میریزند و تا سه یا چهار روز روی ناف میبندند .همچنین دو الی سه قاشق
مرباخوری سقز خام را شبها مصرف میکنند .در این زمان حرکات بدن باید متعادل و تحرک کم باشد.
.2سه رگرتن
اصطلاحی فارسی برای این روش درمانی نیست ،شاید تعبیر «افتادگی سر» مناسب باشد .عارضه به این صورت است که
شخص دچار سردرد شدید میشود که شباهتی به میگرن ،سینوزیت ،سردرد عصبی ،سردرد معدوی و موارد شبیه آن ندارد.
یک طرف سر سنگینتر است و غالب ًا سر و گردن اندکی به آن طرف متمایل میشود.
از گذشتههای دور در فرهنگ طب بومی کردستان ،تشخیص دادهاند که استخوانهای کاسه و جمجمة سر ،بنابه علل
حرکتی و بعضی عادات در حرکت و سکون به یک طرف متمایل شده است.
طریقة دقیق تشخیص این است که نخ و سوزنی را دور سر میگیرند و سوزن را روی وسط بینی تنظیم میکنند و در وسط
پشت سر ،دو سر نخ را منطبق ساخته و از سر فاصله میدهند .وقتی دیدند که یکی از طرفها کوتاهتر است معلوم میشود
که سر به کدام طرف افتاده است (به آن طرف که نخ درازتر است).
.5درمان بیماریهای مختلف جسمی و روحی بهوسیلة گیاهان را گیاهدرمانی میگویند.
.6درمان بیماریهای عضلانی ،اسکلتی ،گوارشی ،سردردها ،رفع استرس و افسردگی ،بهبودی جریان خون و افزایش اکسیژنرسانی به بافتها و
بهبودی دهها بیماری دیگر از خواص ماساژدرمانی است .بعضی ماساژهای درمانی عبارتاند از :ایروودا ،یومیهو ،تای ماساژ ،ماساژهای آرامبخش و
ماساژهای زیبایی.
.7یکی از روشهای طب سنتی است که همراه با اسانسهای گیاهی یا بدون آنها ،کاربرد زیادی برای بهبود رعشه ،ضایعات پوستی ،دردهای مفاصل،
سیاتیک ،نشاط و تقویت بدن ،تقویت عضلات و اصلاح منافذ بدن ،گرم کردن و افزایش رطوبت بدن دارد.
