Page 29 - فصل دوم-جغرافیای انسانی/ استان کردستان
P. 29
/29استان کردستان
مصرف خوراکی و شستوشو با بید برای جوش ،خارش و بسیاری از عوارض پوستی مفید است .عرق برگ بید از
بهترین عرقها برای خنککنندگی و صافی خون و کبد است .همچنین بید آرامشبخش و ادرارآور است و تعرق را زیاد
میکند .این گیاه در پاکسازی کلیهها مؤثر است .بید در بارداری منع مصرف دارد.
.7بابونه( 15به یبوون)
بابونة کردستان در منابع طب سنتی بهترین راه بازکردن عروق است .بابونة آلمانی مشابهت زیادی به بابونة کردستان
دارد .گل بابونه از گذشته در درمان سینوزیت و عوارض سرماخوردگی ،بازشدن تنفس ،ککومک صورت و شادابی پوست
بهصورت بخور به کار میرفته است .دمکردة آن بسیار تلخ است و نباید در مصرف آن زیادهروی کرد .بهترین روش مصرف
خوراکی ،استفاده از عرق آن است و گل تازه و سالم آن بهمراتب برای بخور بهتر است.
بابونه در تمام کردستان میروید و فصل برداشت آن حدود اوایل اردیبهشتماه است .عرق گل بابونه اگر به روش
درست و بهصورت پرمایه و غلیظ بهدستآمده باشد ،منفخ (بازکننده) ،گرمابخش ملایم ،مدر قوی و ضدعفونت است.
بنابراین در درمان بیماریهای گوناگون مانند سنگهای کلیوی و صفراوی ،گرفتگی عروق ،درمان انواع عفونتها ،رفع
غلظت خون ،درمان فشار ،چربی ،قند و اوره خون ،شادابی پوست و نشاط و تقویت قلب و اعصاب کاربرد دارد.
در کردستان قابلههای مجرب در برخی موارد از آن برای سهولت زایمان استفاده میکردند .آنها دمکردة گلهای
شستهشدة بابونه را به زائو میدادند که تسریعکننده و کاهندة شدت درد زایمان بود.
.8گردو( 16گویز)
گردو از درختان سازگار با آبوهوای کردستان است که عمری طولانی دارد و جز در سالهای اول کاشت ،زحمت
نگهداری ندارد .پوست سبز میوة آن اثر ضد قارچی دارد و در رنگرزی هم استفاده میشود .برگ گردو مانند پوست سبز آن
ضد قارچ و حتی ضد حشرات است .دامداران در محل زندگیشان با قرار دادن برگ گردو دور گهوارة کودک ،مانع نزدیکشدن
حشرات میشوند .همچنین از آن برای رفع شپش موی سر کودکان استفاده میشود .آنها خمیر رقیق شدة برگ گردو را روی
سر میگذاشتند تا تخم شپش را کامل ًا از بین ببرد.
شکوفة مخصوص گردو به نام محلی باژیله با رنگ سبز تیره معمول ًا پس از چند روز زیر درخت میریزد و همانند برگ
و پوست سبز آن خواص دارویی دارد و از آن برای تقویت لثه و سفیدی دندان بهصورت کاملاً طبیعی استفاده میشود.
.9زالزالک( 17بلچ)
بلچ میوهای پاییزی است که پس از اولین بارندگیها بهخوبی رسیده و خوردنی میشود .نوع زرد و سرخ آن ازلحاظ طعم
و خاصیت ،بسیار به هم نزدیک هستند .برگ بلچ را شیخان «بیاره» 18میگویند و در درمان گرفتگی عروق ،چربی و قند
خون بسیار توصیه میشود .مردم کردستان آن را بهعنوان میوهای مقوی برای قلب میشناسند .در منابع طب سنتی ،خواص
15. Chamaemelumnobile
16. Juglans
17. Crataegusaronia
.18بیاره از شهرهای کوچک کردستان عراق روبروی شهر نودشه ایران است.