Page 28 - فصل سوم-جغرافیای شهری/ استان کردستان
P. 28
جغرافیای شهری28/
شهر امروزی مریوان در حدود یک قرن سابقه تاریخی دارد .فرهادمیرزا یکی از شاهزادگان قاجار ،کمی پیش از
مشروطیت در این محل حکومت کرده است .فرهاد میرزا در مریوان قلعهای بنا کرد که به دژ شاهپور مشهور است .شهر
مریوان تا سال 1344دژ شاهپور نامیده میشد .در متون قدیم نیز از مریوان به «مهر وان» یاد شده است .این نام متشکل
از دو واژة مهر و وان به معنی جایگاه مهر است .وجود دریاچة زریوار بههمراه پوشش جنگلی مناسب و متوسط بارندگی
هشتصد میلیمتر در سال ،این شهر را به یک ناحیة زیبای تفریحی تبدیل کرده است .بهعلت هممرزی این شهرستان با
کشورعراق و ایجاد بازار مرزی ،بر ارزش گردشگری این شهر افزوده شده و تعداد مسافران آن همه ساله در حال
افزایش است .مهمترین جاذبههای این شهرستان به این شرح است:
.1دریاچة زریوار
این دریاچه مهمترین جاذبة گردشگری استان است که در فاصلة دو کیلومتری غرب مریوان قرار دارد .دریاچة
زریوار در ارتفاع 1285متری ازسطح دریا واقع شده و طول آن 4/5کیلومتر ،عرض آن دو کیلومتر و عمق متوسط
دریاچه حدود سه متر است .وجود چشمههای آب شیرین در کف دریاچه ،تأمینکنندة آب موردنیاز آن است .هیچ
رودخانهای به این دریاچه وارد نمیشود و به این دلیل زریوار بزرگترین چشمة آب شیرین جهان است .دریاچة
زریوار را جنگلهای انبوه احاطه کرده و مناظر بسیار زیبا و بدیعی به وجود آوردهاند .در فصل زمستان بهعلت
شیرینی آب دریاچه و برودت هوا ،سطح دریاچه یخ میبندد و منظرة بسیار زیبایی را به وجود میآورد (همان.)85 ،
.2بازار مرزی باشماق و بازار شهر
وجود عواملی همچون پیشینة مبادلات مرزی و حجم کالاهای مبادلهشده در محدودة مرزی مریوان باعث شد که
در سال ،1373اولین بازارچة مرزی استان کردستان به فاصلة تقریبی هفده کیلومتر از شهر مریوان و در جوار روستای
مرزی باشماق احداث شود .بازارچة یادشده تا اولین شهر مرزی استان سلیمانیه (شهر پینجوین) حدود شش کیلومتر
و تا مرکز استان سلیمانیه (شهر سلیمانیه) حدود 130کیلومتر فاصله دارد .این مسیر با جادهای غیراستاندارد و با عبور
از شهرهای پینجوین و سید صادق و چند شهرک و روستاهای اطراف به سلیمانیه ختم میشود .از سال ،1369فعالیت
اقتصادی آن ازطریق مرز باشماق با کردستان عراق آغاز شد .این مبادلات بهدلایل قومی و ویژگیهای خاص منطقه
روزبهروز تقویت شده و توانسته بهعنوان اولین بازارچة مرزی جمهوری اسلامی ایران با کشور عراق بستر مناسبی را
برای فعالیت اقتصادی فراهم آورد؛ بهطوریکه در غیاب گمرک رسمی ،این بازارچه توانسته بهخوبی در صادرات
کشور به شمال عراق و حتی مناطق مرکزی این کشور نقش اساسی ایفا کند .شروع کار بازارچه با مدیریت فرمانداری
از سال 1370تا 1378بود و از سال 1378تا 1383مرز بهصورت پیلهوری و با حضور نماینده بازرگانی در بازارچه
اداره شد .در سال ،1383مرز باشماق بهصورت رسمی آغاز به کار کرد.
وسعت بازارچه بیش از 32هکتار بود که براساس برنامهریزیهای انجامگرفته ،پروژة احداث بازارچه جدید
باشماق در فضایی به وسعت هشت هکتار آغاز شد .با اتمام این پروژه ،فعالیتهای پیلهوری بازارچه به این محل
انتقال پیدا کرد و با عنایت به پیگیریهای بهعملآمده و پتانسیلهای موجود در محل 24 ،هکتار فضای باقیمانده،