Page 42 - فصل پنجم-اقتصاد،مشاغل و شیوه معیشت/ استان کردستان
P. 42
اقتصاد ،مشاغل و شیوة معیشت42/
تصویر .16پرسپکتیو مسجد والی یا داراالامان (زارعی)1381 ،
ج) مسجد رشید قلعهبیگی
سومین کانون مذهبی مهم شهر که در ارتباط با بازار سنندج است ،مسجد رشید قلعهبیگی است .این مسجد ازجمله
قدیمیترین مساجد استان کردستان است .مسجد در اوایل حکومت قاجار و در ضلع جنوبی بازار ساخته شد .نقشة مسجد،
شبستانی ستوندار است که در دو اشکوب ساخته شده است .درگاه ورودی مسجد با نقشه نیمهشتی و قوسهای متداخل
نیمدایره (هلال) است .در دو سوی درگاه ،دو خواجهنشین دیده میشوند .مسجد دو بخش حیاط و شبستان دارد .حیاط مسجد
مربعشکل و در ضلع شمالی و شبستان در ضلع جنوبی بنا قرار گرفتهاند .آبنمای چهارگوشهای در وسط حیاط ساخته شده
است .آب این آبنما و بهطورکلی آب مصرفی مسجد در گذشته از قنات آصف دیوان تأمین میشد .دسترسی به شبستانها
ازطریق دو راهرو در دو سوی آنها امکانپذیر است .شبستان اصلی که مربوط به طبقة همکف مسجد است؛ چهار ستون
چوبی دارد و در مقابل این شبستان ایوانی ستوندار قرار دارد .طبقة فوقانی ،شبستانی سراسری و تابستاننشین دارد .در دو
سوی این شبستان ،اتاقهایی برای طلاب علوم دینی که در اصطلاح محلی به آنها فقیه میگویند قرار داشته است (همان،
.)161
این مسجد در ضلع جنوبی بازار شهر قرار دارد و بههمراه مسجد دارالامان از نزدیکترین کانونهای مذهبی در ارتباط
با بازار شهر هستند .از این مسجد بیشتر کسبة بخش جنوبی بازار استفاده میکردند .قسمتهای اطراف بخش جنوبی بازار
شهر که مسجد رشید قلعهبیگی نیز در آن جای دارد ،امروزه به محل کسبوکار میوه و سبزیفروشان تبدیل شده است.
درنتیجه از این مسجد افزونبر بازاریان ،سایر کسبة خارج از بازار نیز استفاده میکنند (تصویر .)17