Page 50 - فصل پنجم-اقتصاد،مشاغل و شیوه معیشت/ استان کردستان

‫اقتصاد‪ ،‬مشاغل و شیوة معیشت‪50/‬‬

‫دینی خود را در مساجد بهجای آورند که درنتیجه مساجدی در ارتباط با بازار شکل گرفتند‪ .‬موارد یادشده نشان میدهد که‬
‫تشکیل بازار در هر شهری‪ ،‬ساخت سایر ملزومات موردنیاز نظیر کاروانسرا و مسجد را در پی دارد‪ .‬در همین نوشتار و در‬
‫دیگر بهرهها به کاروانسراهای پیرامونی و نیز مساجد و مکانهای دینی مرتبط با بازار پرداخته شد است‪ .‬یکی از موارد‬
‫دیگری که با تشکیل بازار به وجود میآید‪ ،‬امکانات و خدمات رفاهی و گردشگری مانند مسافرخانهها‪ ،‬هتلها‪ ،‬رستورانها‬
‫و ‪ ...‬است‪ .‬بازار سنندج نیز از این قاعده مستثنا نبوده و در ارتباط با آن مساجد‪ ،‬کاروانسراها و مکانهای رفاهی و گردشگری‬
‫نظیر مسافرخانهها‪ ،‬هتل‪ ،‬غذاخوری و رستوران دیده میشود‪ .‬در جنب بازار قدیم سنندج و در فاصلة چندین متری غرب‬
‫آن‪ ،‬مسافرخانههای قدیمی دیده میشود‪ .‬به همین ترتیب در نزدیکی بازار‪ ،‬رستورانها و غذاخوریهای زیادی ساخته شده‬
‫است‪ .‬افزونبر مکانهای یادشده‪ ،‬مجموعة بازار سنندج قدیمیترین‪ ،‬مهمترین و بزرگترین بازار استان به حساب میآید‪.‬‬
‫بازار همچنین بهعنوان یکی از شاخصترین آثار تاریخی و باستانی استان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و تحت‬

‫صیانت ادارة کل میراث فرهنگی‪ ،‬صنایعدستی و گردشگری استان کردستان است‪.‬‬
‫اگر به نقشة گردشگری استان کردستان توجه شود‪ ،‬مشخص میشود که یکی از مکانهای توریستپذیر‪ ،‬بازار سنتی‬
‫شهر است‪ .‬بازار علیرغم تغییرات زیادی که از زمان ساخت تا زمان حال به خود دیده است؛ ولی هنوز ساختار و فرم‬
‫اصلی خود را حفظ کرده و کامل ًا متمایز از بازارچهها و مراکز خرید امروزی است‪ .‬بازار سنندج متشکل از راستههایی‬
‫است که در مقابل هم قرارگرفته و به بازارهای قدیمی سایر شهرهای ایران شباهت دارد‪ .‬افزونبر آن‪ ،‬ساختار مغازهها‬
‫بهصورت دهنههای کنار هم بوده و سقفشان نیز گنبدی است‪ .‬تمامی موارد یادشده باعث میشود که بازار بهعنوان مکانی‬
‫دلپذیر مورد توجه گردشگران باشد‪ .‬یک گردشگر با رفتن به بازار افزونبر مشاهدة یک مکان کاملاً سنتی میتواند‬
‫کالای مورد نیاز خود را نیز خریداری کند‪ .‬گردشگر پس از خرید و گردش در بازار امکان استفاده از سایر خدمات‬
‫رفاهی و گردشگری نظیر سفرهخانههای سنتی‪ ،‬رستورانها‪ ،‬مسافرخانه و هتل را دارد (تحقیقات شخصی نگارندگان‪،‬‬

‫‪.)1396‬‬

‫بازارچههای پیرامونی بازار سنندج‬

‫پس از ساخت بازار و میدان‪ ،‬بهدلیل افزایش نسبی جمعیت‪ ،‬استقبال مردم شهرهای پیرامون‪ ،‬مراودات تجاری ‪ -‬اقتصادی‬
‫و رونق بازرگانی‪ ،‬سراهای دیگری نیز ساخته شدهاند که اصلیترین آن عبارت است از سرای آقا محمد‪ ،‬علی میرزاعلی‪،‬‬

‫محمدحسنخان و مساجد ملا احمد قیامتی و مسجد رشید قلعهبیگی (مهریار و دیگران‪.)197 :1378 ،‬‬
‫شریف قاضی و مستوره اردلان از مورخان محلی به ساخت کاروانسراهایی که نشانگر افزایش درآمد برای اعانه به کربلا‬
‫و نجف و کاظمین باشد سخن گفتهاند‪ .‬محمدحسنخان گرجی در سال ‪1113‬ه‪.‬ق ازطرف شاه سلطان حسن صفوی‪ ،‬والی‬
‫کردستان شد‪ .‬او در جریان آبادسازی شهر‪ ،‬چند کاروانسرا ساخت و بهفرمان شاه نزدیک بازار قدیمی شهر سنندج‬