Page 326 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 326
تاریخ،فرهنگوهنراستانکهگیلویهوبویراحمد
.8-6نقش سورم هدان
نقش سورم هدان که به آن «گل تپوری» ه م می‌گویند از نقش‌های هندی است که بیشتر
در متن گلیم ب هکار م یرود .این نقش از یک لوزی مرکزی و سه نی ملوزی ترکیب شده است
و چنانچه از نام آن پیداست تجسم ظروف محتوای سرمة چشم است .این نقش نیز درواقع
در گروه نقوش هندسی قرار می‌گیرد و شکل ساده‌شدة سورمه‌دان‌های قدیمی زنانه را تداعی
می‌کند که هنرمند بافنده ب هدلیل علاقة فراوان به آن ،در هنر خود یاد آن را گرامی داشته و با
انتزاع و هندسی‌کردن این شکل آن را در بیشتر دس تبافته‌های خود نقش زده است« .نقش
سورمه‌دان ،نقشی است از مربع ،مستطیل ،لوزی و مثلث ،که به زیبایی هر چه تمام ،ترسیم
می‌شوند» (شیروانی.)36 ،1389 ،
تصویر .۲۰نقش سورمه‌دان (دژند)62 :1379 ،
.9-6نقش خراسانی
این نقش تشبیه شده به اهل بدخشان در خراسان و ماوراءالنهر .یکی از نگاره‌های رایج
در گلیم استان کهگیلویه و بویراحمد نگارة خراسانی است .این نقش‌مایه ب هدلیل عمر طولانی،
کاربرد زیاد ،رونق و ارزش آن در طول زمان متحول شده و به شکل خاصی در آمده است.
عده‌ای آن را به لعل بدخشان تشبیه کرد‌هاند که آن روزها در خراسان و ماوراءالنهر فراوان
بوده و گویا نگین‌های بدخشانی را در این مایه تراش م یداد‌هاند و نام خراسان هم بدان جهت
برآن ماندگار شده که از سمرقند و خراسان و از آنجا به سایر نقاط پراکنده شده است .این
نقش در گلیم‌های منطقه ،معمول ًا در ترکی ببندی افقی ب هکار گرفته می‌شود ،عده‌ای هم آن
را به چنگال مرغ هما یا مرغ سعادت و خوشبختی و گروهی نیز این نقش‌مایه را تجسمی
324
