Page 128 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کرمانشاه
P. 128
تاریخ،فرهنگوهنراستانکرمانشاه
لباس مردان نیز از چند قسمت تشکیل شده است که با توجه به فصل و استفاده روزمره یا
مراس م خاص ،پوشیدن اجزا آن متفاوت است .مه مترین بخش پوشش مردان شلوار و پیراهن است
که بیشترین استفاده را در زندگی روزمره دارد ،سایر اجزا حتی در نواحی مختلف استان متفاوت
است .لباس کردی مردانه شامل :چوخه ،رانک ،ک هواپانتول ،ملکی ،لفکه سورانی ،کولاو و ...است.
«چوخه» نیمتنهای پشمی یا پنبهای با پارچه ساده یا گلدار ،از جنس پشم ،کرک و مو است
که با توجه به فصلهای سرد و گرم ب هصورت ضخیم یا نازک دوخته میشود.
«رانک» شلواری گشاد با د مپای تنگ است که ه مجنس چوخه است و گاهی آن را با موی
بز به نام مرغوز یا «مه ره ز» م یدوزند.
نوع دیگری از شلوار نیز مرسوم است که ب هسبب راحتی امروزه در اکثر نقاط ایران رایج است.
این نوع شلوار از مچ پا تنگ و ب هطرف بالا فرا ختر و با بندی در کمر بسته م یشود که به آن «جافی»
گویند .جن سآن اغلب از پارچ ههای مستحکم به رن گهای طوسی و سرم ها ی و قهو های است و
گاهی در رن گهای روشنی مانند کرم دوخته م یشود .نوعی پوشش رسم یتر برای مردان است که
به جای کت و شلوار معمولی م یپوشن د و «که وا پاتول» نام دارد .ولی شکل و دوخ ت آ نها غیر از
مدل کت و شلواری است که معمول م یباشد؛ ک هوا یا کت را ب هصورت یک ژاکت نظامی م یدوزند
با این تفاوت که جی بهای کنارهای ندارد و در ضمن چا کآ ن ب هصورت کامل از طرفین راست و
چپ باز م یشود.همچنین آستی نها نیز چا کدار است .پاتول ،شلوار کردی گشاد با پاچ ههای تنگ
است و ب هجای کم ر آ نرا با بندی که «دخین» نامیده م یشود و از داخل قسمت تا شده آن لیفه گذاشته
و م یبندند ،همچنین از قسمت کمر به پایین را داخل پاتول کرده و بند پاتول را رو یآن م یبندند.
«ملکی» نیز نی متن های بدون یقه است که از پایین نی متنه تا بالا ب هوسیله دکمه بسته م یشود.
در ناحیه ساق پا از سا قبند استفاده میشده که بهآن «پوزوانه»میگویند و از جنس پشم
است .استفاده از سا قبند در قدیم برای جلوگیری از سرمای شدید منطقه در فصل زمستان
و حرکت آسان در داخل برف و جلوگیری از رسیدن رطوبت به پاها ،همچنین جلوگیری
از گزش مار در فصل تابستان ،جم ع کردن شلوار گشاد کردی برای عبور ا ز کوهستانها و
سنگلاخهای صعبالعبور منطقه مرسوم بوده است.
روی کمر شلوار ب هخصوص در فصول سرد سال ،شال م یبندند که ب هآن «پشت وین» و
«پش تینه» نیز م یگویند که ۱۰- ۳متر طول دارد و در ناحیه کمر بر روی لبا سها بسته م یشود.
«سورانی» هم نوع یآستین شل و دراز است که دارای شکل مثلثی بوده و بر روی مچ و دست بسته
126