Page 138 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کرمانشاه
P. 138
تاریخ،فرهنگوهنراستانکرمانشاه
زندگی سیاسی ساسانیان در درجه دوم اهمیت قرار می‌گیرد و با وجود اینکه شاهان نخستین
ساسانی تا حکومت نرسی ،نقو شبرجسته خود را بر صخره‌های اطراف تخ تجمشید در
نق شرستم حجاری م یکردند ،اما اردشیر دوم و جانشینان او برای ابدی ساختن رویدادهای
پادشاهی خود ،صخره طاق‌بستان در نزدیکی کرمانشاه را انتخاب کردند که در جوار راه
قدیم ابریشم قرار گرفته بود (گریشمن190 :1390 ،؛ لوکونین .)239 :1384 ،پس از اردشیر،
شاهپور سوم تصویر خود را در طا قبستان حجاری کرده است .برخی از مورخان دورة اسلامی
از‌آ نجای یکه بهرام چهارم در زمان پدرش فرمانروای کرمان بود ،او را کرمانشاه لقب داده‌اند
و شهر کرمانشاه را از بناهای او دانسته‌اند .قباد اول و خسر و اول (انوشیروان) به این منطقه
توجه ویژه‌ای داشته‌اند .همچنین خسرو‌دوم (پرویز) در این منطقه باغ ییلاقی بنا نهاده بود و
در طاق‌بستان تصویر خود را حجاری کرده است (گلزاری و جلیلی.)11 :1345 ،
.5دلایل روی آوری پادشاهان ساسانی به کرمانشاه
ب هدنبال وسواس پادشاهان ساسانی از زمان حکومت اردشیر دوم در غرب ایران ،این
قلمرو بیش از هر دورة تاریخی دیگری به مدنیت دست‌یافت .آثار برجسته در این دوره
شامل :کا خهای روستایی ،پل‌ها ،کتیبه‌ها ،شکارگاه‌های پادشاهان ،قلع ههای نظامی و وجود
ضرابخانه‌ها ،حکایت از اهمیت این منطقه دارد .در این زمان ،کرمانشاه از نهاوند تا تیسفون
را در برمی‌گرفت (سلطانی .)56 :1370،انتخاب کرمانشاه به‌عنوان مرکز سیاسی به دلایل؛
برخورداری از موقعیت استراتژیک ،قدرت دفاعی ،امکانات جغرافیایی ،اقلیمی ،کشاورزی
و در نهایت اعتقادات مذهبی را شامل می‌شود (کیانی .)20 :1368 ،با توجه به عوامل اشاره
شده پادشاهان ساسانی به غرب ایران بالاخص کرمانشاه روی آورند .بیشتر پادشاهان ساسانی
(از حکومت اردشیر بابکان تا حکومت نرسی) کتیبه‌های خود را بر صخره‌های اطراف
تخ تجمشید حکاکی کرده‌اند ،اما از زمان اردشیر دوم ،طا قبستان برای حجاری نقوش
پادشاهان ساسانی برگزیده شد (حاکمی96 :1345 ،؛ شکل.)3
طاق‌بستان ،جایگاه چشمه‌ای مقدس بوده و آثار و نقوش حجاری شده طاق‌بستان مشرف
به باغ مصفا و استخر بزرگ آن است (حاتم .)92 :1381 ،احتمال ًا این انتقال تحت‌الشعاع تمایل
به استقلال از مرکز دینی استخر قرارگرفته است ،زیرا پس‌ازآن ،الهه بزر گآناهیتا در منطقه
پارس را نادیده گرفت هاند (یزدی.)95 :1346 ،
136
