Page 58 - فصل اول-جغرافیای طبیعی/ استان کردستان
P. 58
جغرافیای طبیعی58 /
ب) منابع آبی ساکن حوضة سفیدرود (زیرحوضة قزلاوزن)
سد سیازاخ :این سد در هفت کیلومتری جنوبغربی شهر دیواندره و بر روی رودخانهای موسوم به شهر زوره احداث شده
که دیوارة آن خاکی سنگریزهای است .حجم مفید مخزن آن 210میلیون مترمکعب است .آب آن برای مصارف
کشاورزی و شرب استفاده میشود.
سد سنگ سیاه :این سد تقریباً در یازده کیلومتری جنوبشرقی شهر دهگلان و روی رودخانة سنگسیاه احداث شده
است .این سد از نوع خاکی با هستة رسی است و حجم مفید مخزن آن 33میلیون مترمکعب است .آب آن برای
مصارف کشاورزی است.
سد سورال :این سد در 26کیلومتری جنوبغربی شهر دهگلان و در نزدیکی روستای سورال احداث شده است .دیوارة
آن از نوع سنگریزهای با هستة رسی است و حجم مفید مخزن آن 10/7میلیون مترمکعب است .آب آن برای
مصارف کشاورزی استفاده میشود.
سد گلبلاغ :این سد در هفده کیلومتری جنوب شهر بیجار در نزدیکی روستای گلبلاغ و بر روی رود ازوندره احداث
شده است .دیوارة آن از نوع خاکی سنگریزهای است و حجم مفید مخزن آن 7/5میلیون مترمکعب است .هدف از
احداث آن تأمین آب کشاورزی است.
ج) منابع آبی ساکن حوضة دریاچة ارومیه (زیرحوضة زرینهرود)
سد بوکان (شهید کاظمی) :سد بوکان هرچند جزء سدهای استان کردستان محسوب نمیشود؛ اما بخش چشمگیری از حوضة
آبگیر و همچنین دریاچة سد آن در محدودة شهرستان سقز واقع شده است .این سد روی رودخانة زرینهرود احداث
شده و دیوارة آن از نوع خاکی با هستة رسی است .حجم مفید مخزن آن 486میلیون مترمکعب است و آب آن برای
مصارف کشاورزی و شرب استفاده میشود.
.2آبهای جاری
الف) حوضة قزلاوزن
حوضة رودخانة قزلاوزن بخشهای وسیعی از استان کردستان را در بر میگیرد .اگر استان کردستان به دو بخش شرقی
و غربی تقسیم شود ،بخش بزرگ ناحیة شرقی آن با رودخانة قزلاوزن و زیرشاخههای آن زهکشی میشود .رود قزلاوزن
پس از دریافت شاخههای متعددی ،از شمالشرقی استان خارج شده و وارد استان زنجان میشود که بهسمت سفیدرود و
دریای خزر جاری میشود .این رودخانه در بخشهای زیادی از نواحی استان و ازجمله دیواندره با نام قزلاوزن شناخته
میشود .شاخههای اصلی آن از کوههای چهلچشمه ،سارال ،منطقة زرینه ،ارتفاعات جنوب شهرستان دهگلان و قروه
سرچشمه میگیرد و شاخههای مهمی همچون قزلاوزن ،رود تلوار ،چم شور قروه ،چم زرد ،قروچای ،قوچم ،گوزن،
خسروآباد ،ازون دره ،قمچقای ،سنگ سیاه و دهگلان را دریافت میکند (نقشة .)29در ادامه به تعدادی از رودهای قزلاوزن
اشاره میشود.
رود قزلاوزن :این رود از کوههای چهلچشمه و سارال در شهرستان دیواندره سرچشمه میگیرد و دارای انشعابات متعددی
است .در پانزده کیلومتری شمالغربی شهر بیجار با شاخة بزرگ دیگری از دشت زرینه تلاقی کرده و بهسمت شرق
