Page 18 - فصل پنجم-اقتصاد،مشاغل و شیوه معیشت/ استان کردستان

‫اقتصاد‪ ،‬مشاغل و شیوة معیشت‪18/‬‬

‫اصناف سنتی و بازاریان‬

‫‪ .1‬مسگری‬
‫مسگرها ازجمله گروههای فعال در بازار قدیم سنندج بودند که یکی از راستههای میدان را به نام خود اختصاص دادند‪.‬‬
‫در گذشته‪ ،‬بهدلیل استفاده گستردة مردم از مس‪ ،‬همة ظروف موجود در بازار مانند دیگ‪ ،‬دیگچه‪ ،‬قابلمه‪ ،‬طشت‪ ،‬بشقاب‪،‬‬
‫سینی‪ ،‬طاس حمام‪ ،‬آفتابه و لگن‪ ،‬ملاقه‪ ،‬آبگردان و صدها ظرف کوچک و بزرگ دیگر از مس تهیه میشد‪ .‬ظروف مسی‬
‫قابل زنگزدن هستند و پس از مدتی استفاده‪ ،‬قلع و روی آنها ساییده و به رنگ قرمز درمیآید و با رطوبت هم رنگ سبز‬
‫به خود میگیرد‪ .‬به همین دلیل‪ ،‬مردم هر ساله مجبور به سفیدکردن ظروف مسی خود بودند‪ .‬برای این کار‪ ،‬مسگرها افزونبر‬
‫حضور در بازار‪ ،‬هر ساله و با فرارسیدن فصل بهار برای سفیدکردن ظروف مسی روستاییان به روستاهای دور و نزدیک‬
‫سفر میکردند‪ .‬عمدة وسایل مسگرها شامل انبر‪ ،‬قلع‪ ،‬روی و خاک پاککن بود‪ .‬امروزه با ورود انواع ظروف‪ ،‬بازار مسگرها‬
‫از رونق افتاده است‪ .‬در حال حاضر‪ ،‬تنها تعداد کمی دکان متفرقة مسگری در سطح شهر وجود دارند (ایازی‪.)508 :1371 ،‬‬

‫‪ .2‬آهنگری‬
‫با گذر از راستة مسگرها و حرکت بهسمت غرب میدان‪ ،‬دکانهای آهنگری دیده میشود‪ .‬دکانهای این راسته در کنار‬
‫هم قرار دارند و از طلوع تا غروب آفتاب‪ ،‬صدای پیک و سندان آنها به گوش میرسد‪ .‬چون در گذشته وسایل موردنیاز‬
‫کشاورزان از قبیل گاوآهن‪ ،‬بیل و خاکانداز‪ ،‬داس‪ ،‬تبر‪ ،‬تیشه و وسایل خرمن کوبیدن آهنی بود؛ این ابزار بهوسیلة استادکاران‬
‫آهنگر ساخته میشدند و این شغل در چهار فصل رونق خوبی داشت‪ .‬استادان‪ ،‬کارگران و پتکزنها برای جلوگیری از‬
‫سوختگی‪ ،‬دامن چرمی داشتند و انواع ابزارآلات آهنی را درست میکردند‪ .‬معمول ًا در اطراف سندان‪ ،‬چالههایی برای‬
‫قرارگیری پتکزنها آماده میشد و آنها در داخل چالهها قرار میگرفتند‪ .‬تعداد پتکزنها همیشه سه نفر بود و هرگاه‬
‫استادکار‪ ،‬قطعهای از آهن یا فولاد سرخشده را بر روی سندان قرار میداد؛ پتکزنها بسیار ماهرانه و پشت سرهم و‬
‫بهصورت ریتمیک و مسلسلوار بر آن ضربه زده و به آن شکل میدادند‪ .‬امروزه با پیشرفت کشاورزی و ابزارآلات آن و‬
‫با ایجاد کارخانههای ذوبآهن در داخل و خارج کشور‪ ،‬آهنگری نیز مانند مسگری از رونق افتاده و تنها افراد کمی در‬

‫بازار به این حرفه مشغول هستند‪( .‬همان‪.)512 ،‬‬

‫‪ .3‬سمساری‪ ،‬زرگری و بازاریدوزی‬
‫گروه عمدة زرگرهای قدیم سنندج یهودی بودند و ابزار کاربری آنها شبیه ابزار کیمیاگران بود‪ .‬زرگرها‪ ،‬سربند‪ ،‬زیرچانه و‬
‫سکههای نقرهای مخصوص زنان روستا را درست میکردند‪ .‬این گروه بیشتر با نقره سروکار داشتند و برای سکههای طلا قفل‬
‫میزدند‪ .‬تعمیر انگشتر و گوشواره نیز از کارهای معمول آنها بود‪ .‬در مجاورت گذر زرگرها‪ ،‬صنف بازاریدوزها قرار داشت‪.‬‬