Page 2 - فصل هشتم-مفاخر و مشاهیر/ استان کردستان
P. 2
مفاخر و مشاهیر2/
دوازده هزار تومان پول طلا به افتخار خان احمدخان ارسال داشت و به وی دستور داد که بهجانب کرکوک 1و بغداد هم بتازد و
آنجا را نیز به تصرف خود درآورد .خان احمدخان ،کرکوک را تصرف و راهی بغداد شد .در این حال خود شاه عباس نیز راهی
بغداد شد و دو روز پس از عزیمت ،موکب شاه عباس به حوالی بغداد رسید که خان احمدخان با جمعی از رجال بغداد به استقبال
شاه رفت (همان.)302 ،
اردلان ،خسروخان
خسروخان اردلان که به خسروخان بزرگ معروف بود ،در دو مرحله بر مسند حاکمیت نشست .اولینبار در سال
1168ه.ق خلعت حکومت کردستان را از محمدحسنخان قاجار دریافت کرد و بهواسطة هرجومرج و تاختوتازی که
علیه دارالایاله (سنهدژ) صورت گرفته بود ،بهناچار قلعة حسنآباد را مرمت کرد و آنجا را مقر حکومت خود قرار داد.
در تاریخ 1176ه.ق ،سلیمان پاشای بابان با پرداخت سی هزار تومان تقدیمی به کریمخان زند و بستن تهمت به
خسروخان ،توانست حکم حکومت خود را دریافت کند و درنتیجه خسروخان به شیراز احضار شد؛ اما در تاریخ 1179
ه.ق دوباره خسروخان بهدستور کریمخان ،والی کردستان شد .او یک سال بعد وارد سنندج شد و شروع به تعمیر و
آبادانی دارالایاله کرد .در قلعة حکومتی ،تالاری را در نهایت شکوه و عظمت ساخت .این تالار به خسرویه مشهور بود
و تا سال 1338نیز پابرجا بود .از دیگر ساختوسازهای برجایمانده از دورة خسروخان بزرگ در شهر سنندج ،حمام،
مسجد و باغ موسوم به چهارباغ و مرمت پل قشلاق است .خسروخان بزرگ بهواسطة ساختوسازهای زیادی که در
دارالایاله انجام داد ،ازجمله معروفترین افراد خاندان اردلان بود که درنهایت در سال 1206ه.ق فوت کرد (همان.)326 ،
اردلان ،سرخاببیگ
سرخاببیگ پسر مأمونبیگ اول ،عموی مأمون است که با دربار صفوی و شاه طهماسب رابطه داشت و هدایایی
را به دربار ارسال میکرد .وی در مریوان و بالای کوهی که در شمال جلگة مریوان واقع بود ،قلعهای را بنا نهاد که امروزه
نیز آثار آن باقی است .سرخاببیگ پس از فرازوفرودهای بسیاری که با دربار صفوی داشت ،در تاریخ 957ه.ق
حکومتش به پایان رسید و در این سال حکومت به پسر یازدهم وی به نام بساطبیگ رسید (همان.)294 ،
اردلان ،سلیمانخان
سلیمانخان اردلان ،پسر علمالدین ،در چهارم شوال 1046ه.ق ازطرف شاه صفی به حکومت کردستان منصوب شد.
سلیمانخان بهدستور شاه صفی ،دارالملک کردستان را به محل س َنهدژ( 2سنندج کنونی) انتقال داد .وی قلعة حکومتی را که
روی یک تپه در وسط شهر بود ،با نهایت استحکام بنا نهاد .سلیمانخان افزونبر قلعة حکومتی ،عمارات و مساجد و بازار
را هم در اطراف آن بنا نهاد .پس از ساختن قلعة س َنهدژ ،وی قلعههای زَلم ،پالنگان ،مریوان و حسنآباد را منهدم کرد .پس
.1شهری باستانی در کشور عراق و مرکز استان کرکوک ،در 250کیلومتری شمال بغداد قرار گرفته است.
.2قلعه سنهدژ (سنندج) را سلیمان خان اردلان والی کردستان در زمان شاه صفی ( 1052ه.ق) آباد ساخت.
