Page 238 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 238
تاریخ،فرهنگوهنراستانکهگیلویهوبویراحمد
شکل .6سیاه چادرهای عشایری (رنجبر و محمودی.)18 :1399 ،
نمدمالی :نمد نوعی منسوج سنتی نبافته با قدمتی 6000ساله است که به روش دستی -
تنیدنی تهیه شده و اغلب ب هعنوان زیرانداز استفاده م یشود .نمد از گذشته تا به امروز به شیوة
قدیمی «فشردن ،غلتاندن در رطوبت و حرارت» و بر اساس خصوصیات ذاتی الیاف پشم یا ُکرک
(جعددار بودن و پوست های شدن) تهیه م یشود .روش کار بدین صورت است که الیاف پشم بلند
بهارة گوسفند را با آب گرم و صابون (و یا گاه ًا زرده تخم مرغ) مالیده و َورز م یدهند تا فل سهای
الیاف پشم درهم فرورفته و به فرم یک صفحة صاف ،ی کدست و نرم مشابه یک منسوج
بافت هشده ،درآید .فرآیند نمدمالی کاری بسیار طاق تفرساست؛ ب هنحوی که ب هصورت کارگاهی،
مردان عشایری انجام م یدهند .نقوش رایج در نمدهای این اقلیم عمدت ًا سه گل ،پنج گل ،برگ گل،
اشکال هندسی و یا اسماء مذهبی هستند .شیدهای رنگی رایج نیز متناسب با نقوش استفادهشده
اغلب « ِکرم ،قهو‌های ،خاکستری و قرمز» هستند .نمد ،عایقی فو قالعاده برای سرما ،گرما و رطوبت
است و درعی نحال محکم ،انعطا فپذیر و بادوام است .معمول ًا از نمد برای تهیة کلاه ،ت نپوش (یا
پالتو) ،زیرانداز ،پاپوش و پادری استفاده م یکنند .این هنر اکنون در یاسوج رواج دارد و ماده اولیه
پشم را مستقیم از ایلات و عشایر تأمین م یکنند (یاوری و عرفانی.)358 :1392 ،
توبر هبافی :توبره ،یكی از زیباترین دس تبافت ههای عشایر كهگیلویه و بویراحمد است
كه دختران به‌عنوان جهیزیه به خان ه شوهر م یبرند و به آن «توربه» نیز گفته می‌شود (شکل
-7الف) .توبره كیف مستطیل‌شكلی است كه دو طناب به دو طرف آن وصل شده است و
برای ریختن علف و علوفه صحرایی استفاده می‌شود .نقوش استفادهشده در بافت توبره اغلب
«گل‌آدمی و گل‌توبره» است (افروغ و قشقایی‌فر.)185-151 :1397 ،
236
