Page 136 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 136
تاریخ،فرهنگوهنراستانایلام
در 28کیلومتری جنوب شهر ایلام (تصویر 13و ،)14سن گنوشتة تنگ قوچعلی در حومه
شمالی شهر ایلام (جاده ایلام -سرابله) (تصویر ،)7سنگ‌نوشتة متعلق به قلعه والی شهر ایلام
واقع در هشتی ورودی قلعه (تصویر 9و 10و )11و سنگ‌نوشتة موسوم به شاه نخجیر واقع
در روستای کاریزه شهر صال حآباد (تصاویر 3و 4و )5همگی متعلق به غلامرضاخان والی و
سن گنوشته‌ای از عهد حسینقلی‌خان والی واقع در حومة شمالی شهر ایلام و مسیر جاده ایلام
به تونل آزادی (تنگ قوچعلی)اشاره نمود (تصویر .)6ابعاد و محتوای اغلب سنگ‌نوشته‌ها،
ب هاستثنای سن گنوشتة تخت‌خان ،مختصر و متن آ نها نیز د ربردارنده اطلاعاتی د رخصوص
شرح یکی از اقدامات مهم عمرانی والی در منطقه به‌همراه ذکر نام ،القاب وی و تاریخ تحریر
کتیبه است .از سنگ‌نوشته‌های شناخته‌شده و برجای‌مانده از سلسله والیان ،مرتبط با موضوع این
نوشتار ،دو سن گنوشتة تخ تخان و قلعة والی ایلام م یباشند که به‌ترتیب با یک سال اختلاف
از یکدیگر ب هدستور غلامرضاخان والی ایجاد شدند .تنها وجه‌اشتراک این دو سنگ‌نوشته،
ارائة اسامی و ذکر نا مو‌نسب والیان فیلی است .با این توضیح که در سن گنوشتة تخت‌خان
که یک سال جلوتر از سن گنوشتة قلعه والی نوشته شده ،این موضوع کامل‌تر و دقیق‌تر بیان
شده است .ب هطو رکلی سن گنوشتة تخ تخان به‌لحاظ مضمون و نوع نگارش اطلاعات مندرج
در متن ،یک استثنا و نمونة منحصر‌ب هفرد و به‌عنوان بزرگ‌ترین ،مفصل‌ترین و در‌عین‌حال
مهم‌ترین سن گنوشتة والیان به‌شمار رفته و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
تصویر :3بخشی از کتیبه شاه نخجیر (مأخذ :نگارندگان)1399 ،
134
