Page 132 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 132
تاریخ،فرهنگوهنراستانایلام
نظری انجام شده است .هدف اصلی این پژوهش شناسایی شواهد و مدارک باستان‌شناختی
مرتبط و معرفی بهتر آنان ب همنظور آشنایی بیشتر با بخشی از تاریخ معاصر ایلام و همچنین
یادمان‌های تاریخی آن بوده است.
پیشینه پژوهش :د رخصوص والیان فیلی ایلام مطالعات نسبت ًا قاب لتوجهی انجام شده
است .عمده تحقیقات صور تگرفته ،توسط مورخین یا سیاحان و با رویکردی تاری خنگارانه
بوده است که در جای خود از اهمیت زیادی برخوردار است .برخی از مه مترین تحقیقات
صور تگرفته عبار تاند از :سفرنامه فریا استارک( 1استارک ،)1364 ،نوشت ههای مهدی بامداد
در کتاب ارزشمند شر ححال رجال ایران در قرون 12و 13ق (بامداد1363 ،؛ ،)1378تحقیقات
ایرج افشارسیستانی در کتاب ایلام و تمدن دیرینة آن ،که نموداری از شجر‌هنامه والیان آورده
شده (افشا رسیستانی )1372 ،و ناصر راد (راد )1374 ،و رستم رفعتی (رفعتی )1386 ،اشاره
کرد .دربارة سن گنوشت ههای والیان مطالعات انجا مشده توسط کارشناسان میراث فرهنگی،
گردشگری و صنای عدستی استان ایلام به شکل معرفی اولیه در قالب برنام ههای بررسی و
شناسایی باستا نشناسی (مل کاحمدی1 381 ،؛ سی فپناهی )1384 ،و همچنین تهیه گزار شهایی
از آسی بشناسی (پیرانی )1386 ،و کپ یبرداری از متن و محتوای برخی نمون هها با رویکردی
حفاظتی بوده است .نگارن دگان نخست این مقاله پس از بازدید از سن گنوشتة تخ تخان در سال
1391ش و قرائت متن آن ،نخستی نبار مقال های دربارة آن در مجله اثر منتشر نمو د (فرحانی،
.)56-76 :1391مقاله حاضر به این دلیل دارای رویکردی جدید به این مقوله است که برای
اولی نبار این سن گنوشت هها را در قالب یک پژوهش علمی به رشته تحریر درآورده است.
.2موقعیت جغرافیایی استان ایلام
استان ایلام با مساحتی معادل 19045كیلومتر مربع ،بین 31درجه و 58دقیقه تا 34
درجه و 15دقیقه عرض شمالی ،و 45درجه و 24دقیقه تا 48درجه و 10دقیقه طول
شرقی ،در ارتفاع 1440متری (مرکز استان) از سطح دریا ،در غرب كشور ایران واقع شده
است .ایلام منطقه‌ای کوهستانی بوده که در مشرق با رشته کوه‌های کبیرکوه و در شمال با
رشته‌کوه مانشت محصور شده است (خلیلیان .)38 :1378 ،این استان از شمال به استان
كرمانشاه ،از جنوب به استان خوزستان و بخشی از سرزمین عراق ،از شرق به استان لرستان
1. Freya Stark
130
