Page 170 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 170

‫تاریخ‪،‬فرهنگوهنراستانایلام‬

                    ‫‪ .4-1-5‬اختلافات ناشی از تفکیک حاکمیت بین دو کشور‬
‫مرزها با قرارگیری در فضای جغرافیایی و جد‌اكردن دو قلمرو از یكدیگر‪ ،‬نظا ‌مهای سیاسی‬
‫خاصی كه بر آ ‌نها حكومت كرده را نیز از یكدیگر جدا م ‌یكنند و سبب شك ‌لگیری نظا ‌مهای‬
‫سیاسی با ویژگ ‌یهای جداگانه در آن قلمروها م ‌یشوند‪ .‬همچنین‪ ،‬مرزها نقطه پایانی محدوده‬
‫سرزمینی یك حكومت و تعیی ‌نكننده محدوده حاكمیت قانونی یك حكومت بر سرزمین خود‬
‫م ‌یباشند‪ ،‬یعنی حكوم ‌تها با استفاده از این كاركرد جداكنندگی مرزها بر روی فضای جغرافیایی‬
‫محدوده قانونی اعمال حاكمیت خود را مشخص كرده و آن را از محدوده حاكمیت حكومت دیگر‬
‫یا فضای عمومی جدا م ‌یكنند (حاف ‌ظنیا و جا ‌نپرور‪ )146 :1392 ،‬مرزها در جایی ب ‌هوجود م ‌یآیند‬
‫كه فصل مشترك عمودی میان حاكمی ‌تهای كشوری از سطح زمین م ‌یگذرد (مویر‪)281 :1379 ،‬‬
‫و از این طریق‪ ،‬مرزها برای اثبات حقوق فیزیکی یک دولت بر یک قلمرو خاص تشکیل شده‬
‫است (مجتهدزاده‪ .)120 :1379 ،‬با توجه به این نقش مرزها در تفکیک حاکمیت کشورها‪ ،‬اگر‬
‫این تفکیک به درستی صورت نگیرد و ادعاهایی نسبت به اعمال حاکمیت به فراسوی مرز‪،‬‬
‫عدم توان اعمال حاکمیت و غیره در طول مرز ب ‌هوجود آید‪ ،‬زمینه برای ایجاد اختلافات مرزی‬
‫بین کشورهای همسایه فراهم م ‌یشود‪ .‬با توجه به این اهمیت و جایگاه اختلافات ناشی از اعمال‬
‫حاکمیت بین کشور عراق و ایران م ‌یتواند وجود داشته باشد که در قالب پنج مورد ذیل هستند‪:‬‬

                                         ‫میزان اعمال حاکمیت کشور بر سرزمین؛‬
                              ‫میزان اعمال حاکمیت کشور هم‌مرز بر سرزمین خود؛‬

                                                    ‫ب ‌یثباتی حاکمیتی و سیاسی؛‬
                                             ‫آرمان سیاسی (استقلا ‌لطلبی) محلی؛‬

                                               ‫وجود حاکمیت محلی نیمه‌مستقل‪.‬‬

                         ‫‪ .5-1-5‬اختلافات ناشی از تأمین امنیت بین دو کشور‬
‫فضاهای جغرافیایی دارای برخی ناامنی‌ها‪ ،‬خشونت‌ها و غیره هستند که ب ‌هصور ‌تهای‬
‫مختلف توانایی از بین بردن امنیت افراد را دارا می‌باشند‪ .‬حکومت‌ها برای اینکه بتوانند از‬
‫ورود این ناامن ‌یها به فضای جغرافیایی کشور‌های خود جلوگیری کنند و امنیت شهروندان خود‬
‫را تأمین نمایند و مبتنی بر این تأمین امنیت حضور خود را در فضای جغرافیایی مشروعیت‬
‫بخشند‪ ،‬مرزها را شکل‌ داده و تقویت م ‌یکنند (جا ‌نپرور‌‪ .)59 :1396 ،‬مبتنی بر این اصل‬

                                 ‫‪168‬‬
   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175