Page 167 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 167
بررسیاختلافاتمرزیایرانوعراقدرقرنبیس ت ویکم
«تری دژاردن» روزنام هنگار برجسته فرانسوی چگونگی تأسیس کشور
عراق را مبتنی بر این نظریه م یداند که« :عراق ناشی از دیوانگ یهای چرچیل
است و اگر بعضی دیوانگی‌ها پایدار بماند ،تبدیل به واقعیت می‌شود .عراق ساخته مصنوعی
انگلیسی‌هاست که برای تسلط بر دو میدان نفتی بصره و کرکوک قرار بر این شد که مردم
این سرزمین را (شامل اعراب ،ایرانیان و کردها) بر گرد پایتخت فراموش‌شده جمع نمایند»
(دژاردن .)20 :1355 ،این پیشینه تاریخی با تفاوت‌های ذاتی که در درون فضای جغرافیایی
این کشور وجود دارد ،ب هصورت‌های مختلف بر ایجاد اختلافات مرزی بین کشور عراق و
ایران تأثیرگذارده و عراق برای اینکه بتواند ب هصور تهای مختلف وجود خود را به‌صورت
یک موجودیت متفاوت مطرح و حفظ نماید ،زمینه برای تشدید اختلافات مرزی بین این
کشور با همسایگان را فراهم آورده است.
.1-1-5اختلافات ناشی از تفاوت هویتی بین دو کشور
احساس تعلق داشتن به یک محیط جغرافیایی ویژه و نیاز به شناخته شدن به ویژگ یهای
محیطی و فرهنگی آن محیط جغرافیایی ویژه ،بخش پ راهمیتی از وجود روحانی بشر شمرده
م یشود .ب های نترتیب ،یک کشور هنگامی زنده و مستقل است که در درجه نخست شخصیت
ملی مستقلی داشته باشد .شخصیت و هویت ملی یک ملت هنگامی موجودیت پیدا م یکند که
تا ر وپود یا پدید‌ههای ترکی بکننده آن ـ یعنی نهادهای فرهنگی و روحانی ویژه آن ملت یا
کشور ـ موجود باشد .این نهادها در هر سرزمینی زاییده گونه ویژ‌های از تبادل اندیش های سلیق های
و اجتماعی مردم آن سرزمین است که از فضای روحانی انسانی -اجتماعی ویژه آن محیط
سرچشمه گرفته و بر همان فضا حکومت م یکند و در همان حال ،ضامن یکپارچگی همان فضای
جغرافیایی -انسانی است و ب هعنوان شناسنامه یا «هویت» آن فضا شناخته م یشود .آمیخت های
از این پدید‌ههای فرهنگی و معنوی شک لدهنده نیرو یا عاملی است که در جغرافیای سیاسی
«علت وجودی» یک کشور خوانده م یشود .به تعبیری دیگر ،این پدید‌هها یا نهادهای معنوی
و فرهنگی هستند که فضای انسانی را ب ه محیطی جداگانه و مستقل از دیگر محی طهای انسانی،
جدا و متمایز م یکند و افراد آن فضای انسانی ویژه را از روح و سربلندی هویتی و از حس
استقلال ملی برخوردار م یسازد .این پدید‌هها ،د رمجموع ،تکی هگاه معنوی بس محکم و استواری
را پدید م یآورند که هر عضوی از آن انسان جداگانه و متمایز م یتواند حس تعلق خود را از
165
