Page 19 - فصل سوم-جغرافیای شهری/ استان کردستان

‫‪ / 19‬استان کردستان‬

‫‪ .3‬منطقة چهلچشمه‬
‫این کوه در منطقهای سردسیر و برفگیر در شمالغربی دیواندره به نام خورخوره از شهرستان دیواندره قرار دارد‪ .‬کوه‬
‫چهلچشمه در ‪ 53‬کیلومتری جنوبشرقی شهرستان سقز است و در سمت جنوبشرقی آن شهرستان دیواندره و در‬
‫جنوبغربی آن شهرستان مریوان قرار دارد‪ .‬کوه چهلچشمه با ارتفاع ‪ 2137‬متر از سطح آبهای آزاد بهعنوان مرتفعترین‬
‫کوه استان کردستان شناخته میشود‪ .‬کوه چهلچشمه از جاذبههای طبیعی منطقه است که سالانه پذیرای جمعیت زیادی از‬

‫گردشگران برای تفرج و کوهنوردان زیادی برای صعود به قلههای آن است‪.‬‬
‫این کوه‪ ،‬آبشارها و چشمههای بسیار زیبایی دارد و وجهتسمیة آن نیز حکایت از وجود چهلچشمة آب است‪.‬‬
‫چشمهسارهای فراوان و دامنههای سرسبز و زیبا آن در تمامی طول سال از برف پوشیده شده است‪ .‬رودخانة جغاتو (جغتو)‬
‫و سپیدرود از این کوه سرچشمه میگیرند‪ .‬این مجموعة عظیم کوهستانی‪ ،‬صدها گونة گیاهی و دارویی بینظیر را در خود‬
‫جای داده است‪ .‬سولان یا گل پامچال‪ ،‬کاشمه‪ ،‬لووشه‪ ،‬پسل یا کول‪ ،‬سموور‪ ،‬ریواس‪ ،‬منی‪ ،‬سووره بنه‪ ،‬گونی‪ ،‬کنیوال‪ ،‬پیچک‪،‬‬

‫برزا‪ ،‬سنوبر‪ ،‬قیتران‪ ،‬بنفشه و سالمه از گونههای کمنظیر در مجموعة گل و گیاه ایران هستند‪.‬‬
‫از رودخانههای بسیار مهم این منطقه‪ ،‬قزلاوزن است که به سفیدرود میریزد‪ .‬همچنین یکی از شاخههای سیروان که به‬
‫دریای عمان میریزد و رودخانة خورخوره که به سد بوکان وارد میشود‪ ،‬نمونههای دیگری از رودخانههای این منطقه‬
‫هستند‪ .‬مجموعة کوههای چهلچشمه شامل حدود بیست قلة دیگر است که از مهمترین آنها میتوان به شاهنشین‪ ،‬دالاش‪،‬‬
‫دوبرار‪ ،‬کوه سلطان‪ ،‬کوه باینچوب‪ ،‬کوه افراسیاب‪ ،‬کوه کانیمیران‪ ،‬کوه هزارمیرگ‪ ،‬باشورتی و کوه کلکوژ با ارتفاعات‬
‫گوناگون اشاره کرد‪ .‬قلة چهلچشمه یا شاهنشین‪ ،‬یالهای متعددی دارد که مهمترین آنها‪ ،‬کل با یا یال مله که وه‪ ،‬یال کانی‬
‫زلیخا یا قولی زلیخا‪ ،‬یال گاوه لال‪ ،‬یال برده قبله‪ ،‬یال شاهنشین‪ ،‬یال کالکالی‪ ،‬یال دلو‪ ،‬یال ئه ستیره ره ش‪ ،‬هستند‪ .‬در این‬
‫منطقه چشمههای فراوانی نیز وجود دارد که معروفترین و پرآبترین چشمة آن کانی چاورهش است که در ضلع‬
‫جنوبشرقی این کوه قرار دارد‪ .‬از ییلاقهای چهلچشمه میتوان به ییلاق قولنگ احمد خدر در منطقة شمالشرق دیواندره‪،‬‬
‫ییلاق میکائیل کویره‪ ،‬هوار یا ییلاق کانی چاورهش‪ ،‬ییلاق جمین‪ ،‬ییلاق کانی زلیخا و ییلاق مصطفیخان اشاره کرد‪ .‬از‬
‫جانداران مهم این منطقه میتوان به خرس‪ ،‬گرگ‪ ،‬روباه‪ ،‬خرگوش‪ ،‬کبک کوهی‪ ،‬مارهای فراوان و گراز اشاره کرد‪ .‬روستاهای‬
‫اطراف چهلچشمه شامل اسحاقآباد‪ ،‬بست‪ ،‬کا نعمت‪ ،‬سوله‪ ،‬نرگسله و درهوان هستند‪ .‬از مسیرهای معمول برای صعود به‬
‫قله میتوان به سه مسیر اسحاقآباد‪ ،‬بست و درهوان اشاره کرد‪ .‬در حال حاضر در نزدیکی روستای بست یک پناهگاه برای‬

‫استفاده کوهنوردان احداث شده است (همان‪.)199-196 ،‬‬

‫سروآباد‬
‫سروآباد نیز از شهرستانهای تازهتأسیس استان کردستان محسوب میشود که از شهرستان مریوان جدا شده است‪ .‬این‬
‫شهرستان‪ ،‬کوچکترین شهرستان استان کردستان بهلحاظ جمعیت (‪ 8297‬نفر) و مساحت (‪ 1200‬کیلومترمربع) است‪ .‬مرکز‬
‫این شهرستان‪ ،‬شهر سروآباد با جمعیت ‪ 5121‬نفر است‪ .‬شهر اورامان تخت با جمعیت ‪ 3176‬نفر از شهرهای دیگر آن‬
‫است‪ .‬این شهر بر سر راه سنندج به مریوان و در ‪ 95‬کیلومتری شرق سنندج قرار دارد‪ .‬سروآباد ویژگیهای طبیعی زیبا و‬
‫جذابی دارد‪ .‬مهمترین جاذبة این شهرستان‪ ،‬مناطق روستایی و طبیعت زیبای آنها است‪ .‬نمونة بارز آن اورامان تخت است‪.‬‬
‫سروآباد مهمترین منطقة استان ازلحاظ اهمیت و تعدد جاذبههای طبیعی است‪ .‬قسمت اعظم منطقة اورامان كه ارزش تاریخی‪،‬‬