Page 20 - فصل سوم-جغرافیای شهری/ استان کردستان

‫جغرافیای شهری‪20/‬‬

‫فرهنگی و طبیعی دارد در سروآباد قرار دارد‪ .‬این منطقه از دیرباز مركز تصوف و محل اجتماع دراویش و صوفیهای‬
‫طریقتهای مختلف بوده و آبادی دورود بهعنوان یكی از پایگاه تصوف منطقه در حومة سروآباد واقع شده است‪ .‬كشت‬
‫توتفرنگی بهعنوان میوة فصل از شهر سروآباد به سایر قسمتهای استان میرود‪ .‬صنایعدستی این منطقه‪ ،‬صنعت جولایی‬
‫(نساجی سنتی)‪ ،‬كلاشدوزی و صنایع چوبی است‪ .‬آبشارهای فصلی و چشمههای آبمعدنی مانند چشمة گواز و غارهای‬
‫تاریخی و طبیعی بسیاری در شهرستان سروآباد وجود دارد كه بهعلت شرایط كوهستانی و بكر آن از بازدید و شناسایی‬

‫گردشگران مخفی ماندهاند‪ .‬مهمترین جاذبههای گردشگری شهرستان سروآباد به شرح ذیل است‪:‬‬

‫‪ .1‬منطقة اورامانات‬
‫اورامان منطقهای وسیع بین شهرهای مریوان‪ ،‬سروآباد‪ ،‬کامیاران و پاوه (در استان کرمانشاه) است‪ .‬این منطقه‪،‬‬
‫کوهستانهایی با پوشش جنگلی دارد‪ .‬رودخانة بزرگ سیروان از این منطقه و درة اورامان عبور میکند‪ .‬هورامان شامل‬
‫مناطقی از جنوبغربی استان است كه قسمتی از شهرستانهای سنندج و كامیاران و بخش زیادی از سروآباد را در بر‬
‫میگیرد‪ .‬مشخصه اصلی هورامان ساختار طبیعی آن شامل كوههای سربهفلككشیده‪ ،‬جنگل و رودخانه است و ازلحاظ‬
‫فرهنگی شامل مناطق زیادی است كه با لهجه كردی هورامی صحبت میكنند‪ .‬طبیعت كوهستانی كه شامل كوههای رفیع و‬
‫درههای عمیق است مردمانی سختكوش را تربیت کرده که در معماری پلكانی‪ ،‬كشاورزی پلكانی‪ ،‬اعتقادات خالص دینی‬
‫و تعهد به برگزاری مراسم قدیمی نمود پیدا کرده است‪ .‬پیش از ورود پارچه‪ ،‬کفش و سایر منسوجات خارجی به استان‬
‫کردستان‪ ،‬بیشتر پارچهها و پایافزارهای موردنیاز آنها را بافندگان و دوزندگان محلی تهیه میکردند‪ .‬صنایعدستی اورامانات‬
‫عمدت ًا بافت کلاش (گیوه)‪ ،‬کلاه‪ ،‬جاجیم‪ ،‬تسبیح‪ ،‬سجاده و غیره است‪ .‬هنرهای سنتی شامل دستبافها‪ ،‬قالی‪ ،‬گلیم‪ ،‬سجادهبافی‬
‫(موج‪ ،‬جاجیم)‪ ،‬شالبافی و تهیه پارچههای پشمی‪ ،‬گیوهدوزی‪ ،‬نازککاری‪ ،‬منبتکاری‪ ،‬معرق‪ ،‬سفالگری‪ ،‬نمدمالی‪،‬‬
‫زیورآلات محلی‪ ،‬سوزندوزی‪ ،‬قرقرهبافی‪ ،‬قلاببافی‪ ،‬گلدوزی‪ ،‬پولک و منجوقدوزی‪ ،‬حصیر و سبد‪ ،‬بافت سیاه چادر‪،‬‬
‫فلزکاری و ساخت آلات موسیقی هستند‪ .‬مردم اورامان‪ ،‬با کرک نوعی بز به نام مهرهز یا مرغوز که کرک لطیفی است‪،‬‬
‫شالهایی را به عرض ‪ 25‬و طول تقریبی ‪ 26‬سانتیمتر میبافند‪ .‬همچنین از این نخ پارچههایی برای تهیة لباس محلی مردان‬
‫کُرد (چوخه و رانک) به دست میآید‪ .‬افزونبر آن‪ ،‬دوخت کلاه و دستکش و پووزهوانه (ساقبند) با استفاده از آن رواج‬
‫دارد‪ .‬کار بافت شال نیز در کارگاههای شالبافی با دستگاههای بافندگی چهار ورودی انجام میشود‪ .‬یکی دیگر از فنون رایج‬
‫در منطقة هورامان‪ ،‬بافت کلاش است‪ .‬مهمترین رودخانة استان با نام سیروان در اورامان جاری است و بیشتر قلههای مرتفع‬
‫با ارتفاع بیش از سه هزار متر در منطقة اورامان قرار دارد كه كوه شاهو با ارتفاع ‪ 3390‬از مهمترین آنها است‪ .‬یکی از‬
‫جاذبههای خیرهکنندة استان کردستان و منطقة اورامان روستای اورامانات است‪ .‬این روستا بهعنوان مركز اورامان در ‪65‬‬
‫كیلومتری جنوبغربی سروآباد قرار گرفته و مردم اورامان معتقدند كه زمانی این روستا مركز حكومت و پایتخت حكام‬
‫محلی بوده است و كلمة تخت به معنی پایتخت‪ ،‬نشان از عظمت این منطقه در گذشته دارد‪ .‬درحالحاضر‪ ،‬این روستا تبدیل‬
‫به مركز بخش شده و حدود ‪ 540‬خانوار در آن سكونت دارند‪ .‬نمای این روستا بهدلیل معماری پلكانی خانههای آن و شكل‬
‫هرمگونه بسیار دیدنی است و قلعهای باستانی در رأس آن قرار دارد‪ .‬ارزش این روستا از چند جنبه حائز اهمیت است‪.‬‬
‫برگزاری مراسم سالانة پیرشالیار در بهار و زمستان‪ ،‬پوشش گیاهی‪ ،‬لباس كامل كردی‪ ،‬موسیقی عرفانی‪ ،‬روحیة مضاعف‬
‫مهماننوازی‪ ،‬كوچ ییلاقی به مناطق مرتفع كوهستانی و ‪ ...‬از مهمترین دلایل بر اهمیت این منطقه است‪ .‬راه دسترسی به این‬