Page 14 - فصل چهارم-جغرافیای روستایی و عشایری/ استان کردستان
P. 14
جغرافیایی روستایی و عشایری14/
کمترین تعداد روستاهای استان در طبقة جمعیتی پنج هزار نفر و بیشتر قرار دارند که فقط دو روستا در این طبقة جمعیتی
دستهبندی شدهاند.
بهطورکلی ،روند تغییرات تعداد آبادی در سلسلهمراتب اندازة روستایی بین سالهای 1365تا 1395و روند تغییرات
سهم جمعیت هر سلسلهمراتب در این دوره نشان میدهد؛ در طول دورة سی ساله ،تعداد روستاهای کوچک استان بیشتر
از سایر روستاها بوده است و این گروه همواره بیشترین سهم جمعیتی را از جمعیت روستایی استان به خود اختصاص
داده اند .پس از این دسته ،بیشترین سهم جمعیت روستایی در گروه روستاهای میانی (پانصد تا هزار نفر جمعیت) استان
قرار دارد؛ هرچند تعداد این روستاها در استان کردستان کمتر از روستاهای بسیار کوچک است .شمار روستاهای خالی
از سکنه استان نیز در تمامی دورهها از روستاهای میانی بزرگ ،بزرگ و بسیار بزرگ استان بیشتر بوده است .ازجمله
دلایل تخلیه این آبادیها میتوان به فرسایش اراضی ،کاهش حاصلخیزی خاک ،کاهش منابع آب زراعی ،کاهش
امکانات و خدمات رفاهی و کاهش فرصتهای شغلی اشاره کرد که همهساله منجر به مهاجرت روستانشینان به شهرها
و تخلیه آبادیها میشود (سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کردستان.)147 :1397 ،
روستاهای بسیار بزرگ (بیش از 5000نفر جمعیت) :تعداد این روستاها بسیار کم است؛ بهطوریکه در سه دورة
سرشماری 1365و 1375و ،139۰تنها یک روستا در استان جمعیت بالاتر از پنج هزار نفر دارد .در آخرین دورة سرشماری
در سال 1395نیز شمار روستاهای بیش از پنج هزار نفر سکنه در استان دو عدد بود که هر دوی این روستاها در فاصلهای
بسیار نزدیک به شهر سنندج قرار دارند.
روستاهای بزرگ ( 5000-2500نفر جمعیت) :تعداد روستاهای بزرگ استان در سال 1395به هشت روستا بوده
است که سهم جمعیتی آنها نیز 5/1درصد از جمعیت روستایی استان است .این در حالی است که سهم جمعیتی روستاهای
بزرگ استان در سال 1375در حدود 7/4درصد بوده است .این روستاها در محدودة جنوبی استان قرارگرفته و بهطور
پراکنده در شهرستانهای قروه ،دهگلان ،سنندج ،سروآباد و مریوان قرار دارند.
روستاهای میانی بزرگ ( 2500-1000نفر جمعیت) :از سال 1385تا 1395تعداد این روستاها با کاهش چشمگیری
مواجه بود و شمار آنان از 82روستا در سال 1385به 59روستا در سال 1395رسید .همچنین ،سهم جمعیتی این دسته از
روستاهای استان از 19/3درصد به 17/9درصد رسید که باز هم نشاندهندة روند کاهشی جمعیت است .روستاهای میانی
بزرگ ،تقریباً بهطور پراکنده در استان قرار دارند و بیشتر آنها در محدودة جنوبی استان و در شهرستانهای دهگلان ،سنندج،
کامیاران ،سروآباد و مریوان قرار گرفتهاند.
روستاهای میانی کوچک ( 1000-500نفر جمعیت) :تعداد روستاهای میانی کوچک استان در طی دورة سی ساله از
سال 1365تا 1395کامل ًا نزولی بود .شمار این روستاها از 273روستا در سال 1365به 169روستا در سال 1395رسیده
است .همچنین سهم جمعیت این روستاها نیز از 28/8درصد به 25/1درصد کاهش داشته است .تعداد زیادی از این
روستاها در شهرستانهای جنوبی استان واقع شدهاند.
روستاهای کوچک ( 500-100نفر جمعیت) :روستاهای کوچک با جمعیت 1۰۰تا 5۰۰نفر ،بیشترین تعداد
روستاهای استان هستند ،که سهم جمعیتی بیش از چهل درصد را تشکیل میدهند .پراکندگی این روستاها بیشتر از سایر
روستاهای استان به چشم میخورد.
