Page 28 - فصل هفتم-اماکن مذهبی و آئینی/ استان کردستان

‫اماکن مذهبی و آئینی‪28/‬‬

‫آرایههای این بنا در نمای بیرونی آن کار شده است و نمای داخلی‪ ،‬ساده و بیپیرایه است‪ .‬نماسازی آجری این بنا در‬
‫نقشهای مختلف آجری و گرهچینی به سبک معقلی برجسته‪ ،‬شمسه‪ ،1‬آفتاب مهتاب‪ ،‬قوس کمان‪ ،2‬نعل اسبی‪ ،3‬نیمدایره‪،4‬‬
‫تخت‪ 5‬و آجرجوش سیاه‪ 6‬که بهعنوان آرایه استفاده شده‪ ،‬نمود پیدا کرده است‪ .‬این بنا را حاج اللهیارخان امیرعلایی‪ ،‬از خانهای‬
‫منطقة گروس در اواخر دورة قاجار‪ ،‬ساخته است‪ .‬برخی نیز معتقدند این مقبره در ابتدا‪ ،‬آرامگاه مادر امیرعلایی بوده است‪ .‬در‬

‫نهایت‪ ،‬این آرامگاه بعدها به آرامگاه خانوادگی بانی آن تبدیل شد‪.‬‬

‫بقعة پیر عکاشه‬
‫از بناهای دیگر استان میتوان به بقعة پیر عکاشه در شهرستان کامیاران‪ 7‬اشاره کرد‪ .‬این بقعه که در مسیر شهر کامیاران به‬
‫پلنگان‪ 8‬قرار دارد‪ ،‬یکی از زیارتگاههای مهم استان کردستان است‪ .‬زمان ساخت این بقعه مشخص نیست و ساختمان تجدید بنا‬
‫شده است؛ اما مردم‪ ،‬صاحب بقعه را یکی از یاران پیامبر (ص) میدانند‪ .‬زائران بسیاری در طول ایام سال‪ ،‬این مقبره را زیارت‬

‫میکنند‪ .‬گفتنی است‪ ،‬پوشش مناسب جنگلی بهویژه ذخیرهگاه بنة استان در مجاورت این مقبره قرار دارد (همان‪.)197 ،‬‬

‫‪ .1‬در هنر اسلامی نقش شمسه (خورشید) در بیشتر هنرهای تزئینی مثل تذهیب‪ ،‬تزئین داخل و بیرون گنبدها‪ ،‬مساجد و گرهچینیها بهوفور استفاده میشود‪.‬‬
‫طرح رایج شمسهها بهصورت مدور یا چهارگوش و شکسته است‪.‬‬

‫‪ .2‬قوس کمانی مانند قوس هلالی است‪ ،‬با این تفاوت که انحنای بیشتری دارد و چنانچه خیز قوس هلالی افزایش یابد‪ ،‬تبدیل به قوس کمانی میشود‪.‬‬
‫شعاع قوس کمانی از قوس نعل اسبی کمتر است‪ .‬این قوس نسبت به قوس هلالی تحمل بیشتری در برابر بار دارد‪.‬‬

‫‪ .3‬یکی از انواع قوسها‪ ،‬قوسی است با غلت زیادتر از قوس کمانی و کمتر از قوس نیمدایره‪ .‬این قوس بهدلیل کمانی بودن تحمل زیادتری در برابر‬
‫نیروهای فشاری دارد‪ .‬نیرو در این قوس‪ ،‬از سر قوس بهطور یکنواخت به دو تکیهگاه و از تکیهگاه به نما انتقال مییابد‪.‬‬

‫‪ .4‬قوس نیمدایره ازجمله قوسهای مدور است که برای تحمل نیروهای فشاری کمتر و اجرای نعل درگاهها کاربرد بیشتری دارد‪ .‬هرچه انحنای قوس‬
‫بیشتر باشد‪ ،‬تحمل بار آن هم بیشتر میشود‪.‬‬

‫‪ .5‬قوس تخت یا قوس کتابی‪ ،‬قوسی است که سطح زیرین آن افقی است و مترادف است با واژة‪. flat atch.‬‬
‫‪ .6‬آجر بسیار پخته و ناصاف و تیرهرنگ (معمولاً سیاه) که از ته کوره بهدست میآید و بیشتر در پی ساختمان به کار میرود‪.‬‬
‫‪ .7‬جنوبیترین شهرستان استان کردستان‪ ،‬مشتمل بر بخش مرکزی و بخش موچش‪ ،‬با مرکزیت اداری شهر کامیاران است‪ .‬از شمال به شهرستانهای‬
‫سنندج و قروه‪ ،‬از شرق به شهرستان سنقر‪ ،‬از جنوب به شهرستان کرمانشاه‪ ،‬از جنوبغربی به شهرستان جوانرود (استان کرمانشاه) و شهرستان سروآباد‬

‫محدود است‪.‬‬
‫‪ .8‬روستای پلنگان در ‪ 15‬کیلومتری شهر کامیاران در استان کردستان واقع شده است‪.‬‬