Page 123 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 123
سیرتحولاتتقسیماتکشوریاستانکهگیلویهوبویراحمد...
چون کامناسکریس ،1ارد ،2فراآتس 3و خسرو اشاره دارد و احتمال م یرود این اسامی متعلق به
فرمانرواییباشندکهشاخ هایفرعیازخانداناشکانیانمحسوبم یشد‌هاند(.)Hening,1977:383
مناطقی چون تنگ سروک که اهمیت خاصی برای شاهان الیمایی داشته ،هنوز هم محل ییلاق و
قشلاق عشایر امروزی چون ایل بختیاری و لرهای بهمئی است (.)Guepin, 1966: 24
پس از نابودی الیماییان و در دورة ساسانی نیز کهگیلویه و بویراحمد به‌دلیل قرارگرفتن
بین شهرهای معتبر و مهم ساسانی ،مانند شهر گور ،اردشیر خوره ،بیشاپور ،و ارجان (بعد از
آمدن قباد ساسانی) و نواحی دیگر مانند رامهرمز و گند یشاپور از اهمیت بسیاری برخوردار
بوده‌است .سرزمین و مراتع این منطقه در دورة ساسانی برای پرورش اسب مناسب بوده
است و در این دوره شبانکارگان به شبانی و پرورش اسب در این کوهستان وسیع و پرنعمت
م یپرداخت هاند (اقتداری .)388 :1375 ،محوطة باستانی بلادشاپور که در شهر کنونی دهدشت
کهگیلویه قرار دارد ،نمونه‌ای از استمرار سکونت تاریخی است.
.2-2کهگیلویه در دورة اسلامی
ایالت فارس در پیش از اسلام به پنج خوره (کوره) تقسیم شد‌ه بود :کوره‌اصطخر ،کوره
داربگرد ،کوره‌اردشیر ،کوره شاپور و کوره‌قباد (نهچیری .)356 :1370 ،قبادخوره یا کوره
قباد ،استانی به مرکزیت شهر تاریخی ارجان ،یعنی بهبهان کنونی و شامل استان کهگیلویه و
بویراحمد ،بهبهان ،گناوه ،بوشهر ،هندیجان و دیلم‌بود .ساختار تقسیماتی عصر ساسانی در
دورة اسلامی نیز تداوم داشت و محدودة کهگیلویه و بویراحمد با بهبهان و ارجان ،پیوستگی
مشهود فرهنگی و تاریخی داشته‌است .محدودة فارس بزرگ که به پنج کوره تقسیم م یشد ،پنج
ناحیة عشایرنشین ،یعنی رم را نیز داشت؛ درای نباره اصطخری در مسالک والممالک خود،
م ینویسد« :رموم پارس پنج است .چند جایگاه داشت در پارس که آن را به رم بازخوانند و
مراد از از آن قبیله باشد .یکی از همه بزر گتر ،رم جیلویه است ،رم زمیجان خوانند» (اصطخری،
.)96 :1340اصطخری نخستین جغرافیانویسی است که از حکمران این منطقه سخن گفته است:
«گیلویه از خمایگاه سفلیذ (همایجان سفلی) نزد سلمه آمد و در دستگاه او قدر
و منزلتی پیدا کرد و پس از مرگ او توانست زمام امور را به دست بگیرد و
1. Kamnaskires
)2. Orodes II. (Elymais
3. Feraats
121
