Page 175 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 175
تأملیبر جایگاهتاریخی-جغرافیاییایلاتکهگیلویهدردورۀ قاجار...
کهگیلویه مسکن داشتند و سر از گریبان خودسری و خودرایی برآوردند»...
(موسوی نامی اصفهانی.)138-137 :1363 ،
درادامه،توصیفیازاردوکشینظامیکری مخانزندبهلیراویکهگیلویهکهمنطق هایصع بالعبور
و کوهستانی بود ،داشته است .در زمان کری مخان زند بوده است که کهگیلویه و بهبهان به دو قسمت
زیرکوه و پش تکوه تقسیم شد که قسمت پش تکوه کهگیلویه را که درواقع کهگیلویه و بویراحمد
کنونی را شامل م یشود به هیب تالل‌هخان باوی واگذار نمود .سرانجام خان باشت و باوی توسط سران
لیراو یکوهبرسرمالیاتمنطقهبهقتلرسیدوکری مخانبرایتنبیهوانتقامبهاینمنطقهلشکرکشی
نمود و تعداد زیادی از سران لیراوی به امر کری مخان گردن زده شد و به تعبیر مؤلف تاریخ
گیت یگشا« :کل ه مناری از رؤسای ایشان [سران و دستگیرشدگان لیراوی] ترتیب دادند که موجب
عبرتوباعث اعتبار ارباب شرارت گردد»(موسوینام یاصفهانی.)138:1363،حسین یفساییدر
فار سنامه به لشکرکشی خان زند به لیراوی پرداخته است و گفته است شعبه لیراو یدشت به دستور
خان زند گو شمالی و گردن زده شدند .درحال یکه مورخ معاصر کری مخان ،به لیراو یکوه سخن رانده
استودرروایاتمحلی،بهطایفةبهمئیشعبةلیراو یکوهکهموردغضبخانزندقرارگرفتهاست
اشاره دارد .درهرحال لیراوی به دو شعبة کوه و دشت تقسیم م یشود که لیراو یکوه ،شامل طوایف
بهمئی ،شیرعلی ،طیبی و یوسفی م یباشد ،درحال یکه منابع عصر قاجار به دو طایفة بهمئی و طیبی
اشاره دارند (دوبد17۸-17۶ :1371 ،؛ گر مرودی.)۱۶۲-۱۴۶ :1370 ،
.7-3ناحیة بهمئی
بهمئی ،شاخه‌ای از ناحیة لیراوی‌کوه از ایل جاکی کهگیلویه به‌شمار م یرود .بهمئی ازلحاظ
اقلیمی به دو شاخة سردسیری و گرمسیری تقسیم می‌شود .هم‌اکنون مرکز بهمئی سردسیر ،شهر
دیشموک و مرکز بهمئی گرمسیر ،شهر لیکک می‌باشد .مؤلف فارس‌نامة ناصری ،تاریخچة
ایل بهمئی را این‌چنین روایت م یکند:
«بهمئی به دو قسمت احمدی و محمدی تقسیم شده است و خوانین بهمئی از
تیرة محمدی است .ایل بهمئی ،شامل تیر‌ههای بوالعباسی ،بناری ،بیژنی ،جلیلی
خلیلی ،رودتلخی ،علاءالدینی ،عمله ،کلا هکج ،کمایی ،محمدمیسا و نریمیسا
م یشود .کلانتر آن از تیرة نریمیسا است و شمار خانوارهای بهمئی بیش از سه
هزار خانوار م یباشد .شجرة کلانتران بهمئی ،از ملاقیصر آغاز م یشود که بعد
از وفات او ،پسرش ملاعل یشیر ،کلانتر بهمئی شد ،بعد از ملاعل یشیر ،پسرش
173
