Page 303 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 303
نگاهمردمشناسانهبهنقوشگلیمعشایرایلبویراحمد...
نشا ندهندة برداشت بافنده از محیط زندگی و بعض ًا آرزوی او است .معمول ًا نقش‌های آنها که
ب هصورت اشکالی موزون بر بافته‌هایشان جان می‌گیرد بر اشیای زندگی آنها نقش می‌بندد،
همچنین تجلی‌گاه اندیشه ،ذوق ،هنر و احساس انسان ساکن این سرزمین است که با خود آنها،
شیوة زندگی‌شان و اندیشة کمال‌خواهی آنها ارتباط تنگاتنگ دارد .در دس تبافت ههای ایل
بویراحمد نوعی تعادل از رنگ ،نقش‌های مثبت ،منحنی و متقارن دیده می‌شود که هماهنگی
یا تضادی دلپذیر در ترکی ببندی پدید م یآورد .برای جم عآوری اطلاعات از رو ش‌تحقیق
کتابخانه‌ای و تصوی ربرداری استفاده شده است و درنهایت نتایج نشان داد که هرکدام از نقوش
در دس تبافت‌های ایل بویراحمد کاربرد و معانی فرهنگی خاصی دارند .در این مقاله سعی
شده با نگاهی مردم‌شناسانه ،نقوش گلیم عشایری ایل بویراحمد تجزیه و تحلیل شود.
واژه‌های کلیدی :بویراحمد ،دست‌بافت هها ،گلیم ،نقوش
.1مقدمه
انگیزة شناخت پدیده‌های ناشناخته ،شوق دیدار مناظر ،چش مانداز‌های طبیعی ،ابنیه ،آثار
تاریخی ،آداب‌ورسوم و هنر ب هویژه هنر خاصة صنای عدستی سرزمین‌های متفاوت در نهاد
انسان نهفته است .دیدار و جست‌وجو از احوال مردم جوامع مختلف با فرهنگ‌های متفاوت
و مردمی که به شیوه‌ای دیگر زندگی م یکنند برای نوع بشر عمومأ؛ و ب هطور خاص برای
فرهیختگان یا پژوهشگران علوم انسانی بسیار د لانگیز است و انسان را به تفکر دربارة تنوع
خلقت وام یدارد .این استان اگرچه سرزمین واحدی است ،اما یکی از نقاطی است که به‌دلیل
تنوع فرهنگی ،آثار تاریخی بسیار ،آداب‌ورسوم ،تفاوت‌های طبیعی -اقلیمی (آب‌وهوایی)،
آن را به یك اكوموزه برای اکتشاف و تحقیق مبدل ساخته است .این حوزة جغرافیایی در درون
خویش فرهنگ چند هزارساله ،آثار و بقایای زندگی گروه‌ها ،حکومت‌ها و مردم متفاوتی
را حفظ کرده است؛ دست‌باف تها ،نقوش و نگارهای آنان نیز ،به‌تبع جغرافیای تاریخی -
فرهنگی این سرزمین به نوعی نشان از سابقة كهن و علاقة قلبی و درونی این مردمان به تاریخ،
فرهنگ ،آداب‌ورسوم و طبیعت بكر و زیبا از محیط زندگی آنها دارد .این نقوش ،نگارها و
رنگ‌ها ،چشم را نوازش م یدهند که حاکی از احساس لطیف مردم این مرزوبوم و هنرمندان
این خطه است .اگرچه برخی از محققین ایرانی یا حتی خارجی تاحدی دربارة این استان و
نحوة زندگی و آدا بورسوم ،مطالبی را چه از طریق مصاحبه و حضور در محل یا از طریق
301
