Page 315 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 315

‫نگاهمردمشناسانهبهنقوشگلیمعشایرایلبویراحمد‪...‬‬

‫دیگر م ‌یبینیم که این نقش و نگارها آئینة اندیشه و دلبستگی مردم به مبانی اعتقادشان است؛‬
‫مردمی که سالم و یک‌دست باقی‌مانده و از آلودگی‌ها و فرومایگی‌ها دور ماند‌هاند‪ .‬شناخت‬
‫این رنگ‌ها‪ ،‬کلیدی برای گشایش رمز و راز‌ها و استعاره‌ها و اشارات و پیوندهای فطری که با‬

                          ‫خالق عالم دارد را مطرح م ‌ینمایند (محمدی‪.)6۶ -6۵ :1372 ،‬‬
                       ‫درمجموع نقوش دست‌بافته‌ها‪ ،‬گلیم‪ ،‬به چند دسته تقسیم می‌شود‪:‬‬

                                                            ‫‪ .۱-6‬نقوش جانوری‬
‫صر ‌فنظر از بافت نقوش انسانی در گلیم‪ ،‬نقوش جانوری با تأثیرپذیری از طبیعت و اقلیم‬
‫و منطقه‪ ،‬در دس ‌تبافت ‌هها مشاهده م ‌یشود‪ .‬این نفوش در قالی و گبه کاربرد بیشتری دارد و به‬
‫همین دلیل است که گاه اسم بافت ‌های را با نقش خاص به کار م ‌یبرند‪ .‬گب ‌ههای شیری‪ ،‬شکاری یا‬
‫پروان ‌های از این دست هستند‪ .‬در میان این دست از نقوش در گبه ب ‌هخصوص از قالی نقوش هم‬
‫ب ‌هصورت تجریدی و هم ب ‌هصورت طبیعی در حالات مختلف بافته م ‌یشود‪ .‬شیر از موجوداتی‬
‫است که در عشایر جنوب مورد علاقه مردم و نشانه جنگجویی است و مردم با هنرهای موجود‪،‬‬
‫از این حیوان قدردانی کرد‌هاند و آن را بزرگ شمرده و نگ ‌هداشت ‌هاند‪ .‬تندی ‌سهای بیشتری که تا‬
‫چند سال پیش و بعد از مرگ یک جوان دلیر یا یک رزمنده سلحشور با سنگ تراشیده و روی‬
‫قبرش گذاشته م ‌یشد یا حداقل کاری که برای تجلیل از قدرت وی م ‌یشد‪ ،‬روی سنگ قبرش‬
‫نقش شیر را همراه با اس ‌بسواری تفن ‌گب ‌هدست حک م ‌یکردند‪ .‬در میان نقوش جانوری‪،‬‬
‫نقوش انسانی بیشتر در قالی‪ ،‬گبه و گاه گلیم و گچمه کاربرد دارد که به شکل عرو ‌سهای مختلف‬
‫بر روی محصول بافته م ‌یشود‪ .‬در بخش دیگر نقش و نگارها‪ ،‬نقوش حیوانات وحشی کوهی‬
‫مثل بز و قوچ و میش کوهی بوده که ایستادگی و نگاه آنها حتی به تاروپود خشک و ب ‌یروح‬

          ‫بافتة عشایر جا ‌نبخشیده و آن بافته را با صلابت و استوار و درخور احترام م ‌‌یکند‪.‬‬
‫از دیگر نقوش جانوری نقش پرندگان است؛ کبک و بلبل ازجمله پرندگانی هستند که در‬
‫ادبیات عامیانه و کلاسیک منطقه‪ ،‬به‌وفور به نیکی از آنها یاد می‌شود‪ .‬از دیگر نقوش رایج بر‬

                                                  ‫روی دست‌بافته‌ها طاووس است‪.‬‬

                                    ‫‪313‬‬
   310   311   312   313   314   315   316   317   318   319   320