Page 15 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 15
اختلاف ایران و عثمانی بر سر اراضی صیفی و ملخطاوی در دورة قاجار
مراد مرادی‌مقدم1
سید محمد طاهر ی مقدم2
افسانه مرادی3
چکیده
اراضی صیفی و ملخطاوی یا همان دشت مهران از مناطقی بوده‌اند که دولت‌های ایران
و عثمانی بیشترین اختلاف را بر سر آن داشتند .انبوه اسناد و مکاتبات دو کشور دربارة این
اراضی مؤید اهمیت این مسئله در روابط دو کشور است .هدف این پژوهش بررسی سیر
حوادث مربوط به این اراضی و چرایی بروز این اختلاف است .برای این منظور ،ادلة دو کشور
برای تعلق آن مناطق به خاک خود و اقدامات عملی کشور عثمانی برای الحاق و اقدامات دولت
ایران برای حفظ آن اراضی بررسی می‌شود .داده‌ها از اسناد بایگانی‌شده و منابع کتابخانه‌ای
گردآوری شده است .یافته‌های این پژوهش حاکی از این است که والیان پشتکوه بیشترین
نزاع را بر سر اراضی صیفی و ملخطاوی با دولت عثمانی داشته‌اند و هدف عثمانی‌ها از این
ادعا ،بیش از آنکه برای الحاق خاک باشد ،برای تأمین آب آبادی‌های پایین‌دست رودهای
کنجان‌چم و گاوی بود .از زمان بروز این منازعه در اواسط دهة 1270ق تا ح لو‌فصل نهایی
.1دکـتری تاریـخ و مـدرس گـروه تاریـخ دانشـگاه پیام نـور ،ایـلام ،ایـران (نویسـندة مسـئول:
)Morad1356moradi@yahoo.com
.2استادیار گروه تاریخ ،دانشگاه ایلام ،ایران mtaheree@yahoo.com
.3دان شآموختة کارشناسی‌ارشد عربی و دبیر آموزش‌وپرورش ،ایلام ،ایران.
