Page 37 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 37

‫اختلافایران و عثمانی بر سر اراضی صیفی و ملخطاوی در دورۀ قاجار‬

‫شدند‪ .‬غلا ‌مرضاخان والی مدعی است بعد از این جنگ‪ ،‬عثمانی‌ها دیگر به آن اراضی تعرض‬
                                                 ‫نکردند (فیلی‪223 :1384 ،‬ـ‪.)224‬‬

                                                     ‫‪ .10‬سرانجام اختلاف‬
‫در نهایت‪ ،‬با عقد معاهدة مرزی ‪1914‬م‪ ،‬اختلاف ایران و عثمانی بر سر اراضی صیفی و‬
‫ملخطاوی خاتمه یافت‪ .‬یکی از مسائل پیچیده و وقت‌گیری که در مذاکرات تحدید حدود ایران‬
‫و عثمانی مطرح شد موضوع تعیین‌تکلیف اختلافات طرفین بر سر اراضی صیفی و ملخطاوی‬
‫و باغسایی بود‪ .‬مسئولان تحدید حدود ایران‪ ،‬عثمانی‪ ،‬روس و انگلیس برای حل‌وفصل‬
‫اختلافات ارضی در سال ‪1332‬ق به مدت نُه روز در باغسایی و یک هفته در منطقة صیفی‬
‫و ملخطاوی اقامت گزیدند و مذاکره کردند؛ اما به هیچ توافقی نرسیدند‪ .‬تنها در این موضوع‬
‫به اتفا ‌قنظر رسیدند که در مدت ‪ 48‬ساعت‪ ،‬هر دو کشور ادله‌ و براهین خود را بنویسند و به‬
‫مأموران َحکم کشورهای روس و انگلیس دهند و بر این مبنا نیز عمل کردند‪ .‬اما‪َ « ،‬حکمین‬
‫شصت ساعت حکم حکمیت خود را نداده و هر روز مجلس کرده‪ ،‬مذاکره و مجادله م ‌ینمودند‬
‫تا آنکه بواسطة عدم اتفاق‪ ،‬قرار دادند که هر دو صورت مسأله را به سفرای اسلامبول تلگراف‬

                    ‫کرده و رأی قطعی از آنجا بگیرند» (استادوخ‪169 :‬ـ‪1‬ـ‪38‬ـ‪1332‬ق)‪.‬‬
‫مسئولانتحدیدحدودایران‪،‬باقیاسمنطقةصیفیوملخطاویبامنطقةباغسایی‪،‬براهمیتحفظ‬
‫و تعلق اراضی صیفی و ملخطاوی به منطقة پشتکوه تأکید کردند و در کمیسیون تحدید حدود ایران در‬
‫مکاتب ‌هایباوزارتامورخارجهدربارةاهمیتاینمناطقبرایایرانچنیناظهارنظرکردند‪«:‬صیفی‬
‫و ملخطاویب ‌همنزلةدروازةپشتکوه است و تصرفآنجادرحکم تسخیرپشتکوه محسوب م ‌یشود‬
‫وبالعکس‪،‬باغشاهی‪( 1‬باغسایی)‪،‬کهب ‌هکلیدرصحرایبن ‌یلامواقعشدهوممکناستهرروزمیدان‬
‫نزاع بین اعراب و الوار شود‪ ،‬هیچ اهمیتی برای دولت ایران نخواهد داشت»‪ .‬مسئولان تحدید حدود‬
‫ایران از این وحشت داشتند که اگر َحکمین‪ ،‬بدون آگاهی دقیق از وضع اراضی مورد اختلاف‪ ،‬به‬
‫تقسیم اراضی صیفی و ملخطاوی و باغسایی حکم دهند‪ ،‬در عمل‪ ،‬کار پشتکوه برای همیشه خراب‬
‫خواهد شد و ارتباط پشتکوه با دش ‌تهای مرزی نزدیک به آن قطع م ‌یشود‪ .‬در نهایت‪ ،‬حکمین‬
‫«حکم دادند که باغشاهی جزو دولت عثمانی بوده و ملکیت آن مخصوص به والی پشتکوه باشد‪...‬‬
‫و صیفی و ملخطاوی و اراضی سیدحسن ملک دولت ایران باشد» (استادوخ‪169:‬ـ‪1‬ـ‪38‬ـ‪1332‬ق)‪.‬‬

      ‫‪ .1‬منظور از باغشاهی همان باغسایی یا بکسایه است و اهالی آن منطقه از طوایف ُکرد و لر بودند‪.‬‬

                                    ‫‪35‬‬
   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42