Page 32 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 32
تاریخ،فرهنگوهنراستانایلام
در 1281ق ،اولیای امور ایران حاکم کرمانشاه را ملزم کردند که با نامق پاشا ،والی بغداد،
در خصوص منع تعرض عثمانی‌ها به اراضی صیفی و ملخطاوی مذاکره و آنان را تهدید کند که
چنانچه عثمانی‌ها مانع زراعت در آن اراضی شوند ،دولت ایران نیز مانع استفادة اهالی مندلیج
از رود کنگیر م یشود (استادوخ39 :ـ4ـ11ـ1281ق).
عثمانی‌ها در 1282ق نیز از زراعت اهالی ایران در آن اراضی ممانعت کردند .دولت
ایران ،در مقابل این تجاوز آشکار ،تنها به اعتراضات دیپلماتیک از طریق کارپرداز ایران در
بغداد و سفیر ایران در استانبول و سفارت عثمانی در ایران اکتفا کرد (استادوخ :اسناد مکمل،
کارتن ،61سند شمارة 116ـ.)118
در 1284ق ،تصمیم حکومت مرکزی ایران بر این شد که «حسی نقلی‌خان ،والی [پشتکوه]،
به هرطور بوده است زراعت آن بلوک را بجا بیاورد و تفنگچی و سوارانی را که لازم است
در آنجا حاضر کند و نگذارد که ملک و خاک این دولت ابدمدت قاهره از تصرف بیرون
برود» (استادوخ :اسناد مکمل ،کارتن ،61سند شمارة .)199بر این مبنا ،حسین‌قل یخان
«دویست‌سیصد سوار و چهارصدپانصد تفنگچی ،به‌اتفاق موسی‌خان ،برادر خود ،به اراضی
صیفی و ملخطاوی فرستاد ...و آنچه گاو جفت و مصالح زراعت در پشتکوه حاضر داشته،
یک‌دفعه روانه کرد ...در دو روزه ،قریب صدوهفتاد خروار گندم و جو در اراضی مزبوره
پاشیده و زراعت خود را کامل ًا بجا آورد» (استادوخ :اسناد مکمل ،کارتن ،61سند شمارة
.)199حاکم کرمانشاه ،در شوا ل1284ق ،در نامه‌ای به وزارت امور خارجه گزارش می‌دهد
که «حسین‌قل یخان طوری از عهدة زراعت صیفی و ملخطاوی برآمده است که هیچ‌وقت
این‌طور زراعتی در آنجاها نشده است و امر حسی نقلی‌خان و سرحدات پشتکوه در کمال نظم
و استقلال است» (استادوخ :اسناد مکمل ،کارتن ،61سند شمارة .)207
در 1286ق ،حسی نقل یخان در مکاتبه‌ای با کارپرداز ایران در بغداد در خصوص وضع
اراضی و اهالی صیفی و ملخطاوی چنین گزارش می‌دهد« :در باب اراضی صیفی و ملخطاوی
هم ،بقدر هزار خانوار می‌باشند .س هچهار سالی است باز اهالی عثمانی راه نمی‌دهند که بیایند بر
سر املاک خودشان بنشینند و مخلص مال دیوان آن‌ها را چون از سر ملک مخصوص خودشان
برداشته‌اند ،مطالبه نکرده؛ سهل است مساعده به آن‌ها داده و در جاهای دیگر جابجا نموده که
فراری نشوند و لکن امسال آن‌ها را آورده و در جاهای اصلی خودشان که ملک مخصوص
دولت عل ّیه است گذاشته ،مشغول زراعت هستند .خود مخلص هم بقدر پنجاه خروار تخم در
30
