Page 266 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 266
تاریخ،فرهنگوهنراستانکهگیلویهوبویراحمد
الف .پیش از اسلام تا تأسیس سلسلة صفویه؛
ب .دورة صفویه تا پایان قاجاریه؛
پ .از آغاز دورة پهلوی تا .1338
چرام در دورة اول باتوجه به تقسی مبندی ایالت پارس ،در واحدكوره (قبا دخوره) با مركزیت
ارجان و در دورة دوم با تشکیل ایالت کهگیلویه ،بر اساس منابع تاریخی صفویه ،به‌عنوان
جایگاه مهم‌ترین گروه عشایری با 14گروه قومی تحت عنوان طایفة چرام ممسنی بود .در
دورة سوم ،به‌واسطة تحولاتی كه در تقسیمات کشوری تحت‌تأثیر سیاست‌های حكومت پهلوی
اول به‌وقوع پیوست ،شهر چرام به مرکزیت شهرستان جدید‌التأسیس کهگیلویه برگزیده شد.
کتا بها و تحقیقات متعددی به معرفی کهگیلویه و چرام پرداخت هاند .علاو‌هبر منابع قرون
نخستینکهدرتوصیفکهگیلویهوچراممطالبیآورد‌هاند،کتا بهاییباموضوعمستقلکهگیلویه
از دورة قاجار در دسترس است .سفرنامة ممسنی نوشتة گر مرودی ،ریا ضالفردو سخانی نوشتة
حسین یمنشی و جلد دوم فارسنامة ناصری ،ازجملة این تألیفات است .ازجمله آثاری که با موضوع
کهگیلویه و چرام تألیف شده است به آثار احمد اقتداری ،محمود باور ،سکندر اما ناللهی بهاروند،
یعقوب غفاری اشاره م یشود و جدیدترین تحقیق ،کتاب زاگر سنشینان چرام نوشتة داریوش
غلامی است که در دسترس علاق همندان قرار گرفت .هرچند که دربارة چرام و کهگیلویه تألیفات
متعددی به رشتة تحریر درآمده است؛ اما این پژوهش باتوجه به بررسی مؤلف ههای اهمیت چرام
در ایالت کهگیلویه‌م یتواند منجر به شناخت بهتر مخاطب نسبت به کهگیلویه و چرام شود.
در این پژوهش تلاش خواهد شد به روش توصیفی و با تكیه بر منابع اصیل تاریخی و
تحقیقات جدید ،به نقش و اهمیت منطقة چرام در تحولات ایالت کهگیلویه در ادوار مختلف تاریخ
ایران ،پرداخته شود .یافت ههای پژوهش مشخص‌م یکند که موقعیت جغرافیایی این منطقه به همراه
عبور را‌ههای ارتباطی که سواحل خلی جفارس را به مرکز ایران وصل‌م یکرد ،ازجمله عوامل اهمیت
اینمنطقهدرایالتکهگیلویهبودهاست.همچینن،وجودجلگةمستعدکشاورزیوچشم هسارهای
فراوان زمینة زندگی ی کجانشینی و سکونت گرو‌ههای قومی را فراهم کرده بود.
.2وج هتسمیة چرام
صاحب برهان قاطع ،وج هتسیمة چرام را ای نگونه توضیح م یدهد« :چرام‌بر وزن عوام،
چراگاه حیوانات و علفزار باشد» (خل ف تبریزی .)1362 ،این توصیف از چرام نشا ندهندة تأثیر
264
