Page 267 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 267
جایگاهچرامدرایالتکهگیلویه
شرایط طبیعی و جغرافیایی در نا مگذاری این منطقه با عنوان « ُچرام» دارد .اقتداری نیز وج هتسمیة
چرام را از چرامین دانسته است (اقتداری .)735 :1359 ،چرامین نیز چراگاه حیوانات معنی شده
است (خلف تبریزی .)1362 ،گاوبه نیز درای نباره م ینویسدُ « :صرام یا چرام به معنای چراگاه
است» (گاوبه .)89 :1359 ،باتوجه به توضیح خلف تبریزی و‌همچنین موقعیت طبیعی سرزمین
چرام ب هعنوان پرآ بترین ناحیة كهگیلویه و بویراحمد و جار یبودن رودها و چشم ههای
دائمی‌م یتوان بر تأثیر ویژگ یهای طبیعی بر نا مگذاری این منطقه ،تأکید کرد .مطلعان محلی،
وج هتسمیة چرام را ب هعنوان «استراحتگاه آرام» معرفی‌م یکنند .نصر احمدی ،چرام را در لغت
از ریشة لغوی چرا ،چرانیدن و چرامیدن م یداند (احمدی .)50 :1361 ،چرام در زبان محلی به
نام ِچروم است و از دو بخش ( ِچ)یعنی چقدر و روم به معنای آرام تشکیل شده است .بنابراین،
م یتوان آن را در معنا ب هعنوان چقدر آرا م یا چقدر راح ت یا محل آرام و راحت معنی كرد.
.3دورة اول (پیش از اسلام تا تأسیس سلسلة صفویه)
بر اساس تحقیقات انجام‌شده ،كهگیلویه (به‌تبع آن چرام) در دورة عیلامی بخشی از
تقسیمات پنج‌گانة عیلام قدیم و در ناحیة انزان قرار داشت (بهاروند .)63-61 :1370 ،با
مهاجرت اقوام آریایی ،پارس‌ها به رهبری چی شپیش توانستند با گسترش قلمرو خود ،ایالت
پارس (به‌تبع آن كهگیلویه و چرام) را ضمیمة متصرفات خود كنند (گیرشمن-124 :1378 ،
.)125با حملة اسكندر مقدونی به ایران ،آریوبرزن در كهگیلویه به مقابله با او پرداخت كه
منابع به این موضوع اشاره دارند .اقتداری به شرح كامل این مقاومت در كهگیلویه و چرام
پرداخته است (اقتداری.)375-373 :1359 ،
در دورة سلوكیان گزارشی از حكوم تگران مقدونی و یا بقایای فرهنگ و تمدن مادی
سلوكیان در كهگیلویه و به تبعیت از آن چرام ارائه نشده است .بنابراین اقتداری باتوجه به این
قراین و نوع حكومت ملو كالطوایفی سلوكیان ،معتقد است در این دوره این خطه از سرزمین
ایران توسط حكوم تگران بومی اداره‌م یشده است (اقتداری .)387 :1359 ،با تشكیل حكومت
اشكانیان ،كهگیلویه نیز به فتوحات آنها اضافه شد .آثار تنگ سروك ( َسولَک) در بهمئی دلیلی
بر این مدعا است (غلامی .)18 :1399 ،بهاروند با استناد به تحقیقات پروفسور فرای ،نتیجه
م یگیرد كه كهگیلویه بخشی از ساتراپ الیمائی بود (بهاروند)69 :1370 ،؛ اما بر اساس تحقیقات
اقتداری و شیوة حكومت ملو كالطوایفی اشكانیان كه عامل تشكیل حكوم تهای كوچك
265
