Page 272 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 272
تاریخ،فرهنگوهنراستانکهگیلویهوبویراحمد
مناطق سردسیر فعلی،شامل مناطق بویراحمد سردسیر و بویراحمد سفلی ،دشم نزیاری بوده
و باتوجه به این توصیف ،دهدشت پایگاه حكومتی (اغلب حكومت‌گران افشار) به‌عنوان نماد
حكومتی آن زمان و غالب مناطق ایلیاتی و كوهستا نهای گرمسیر و سردسیر در قلمرو چرام
بوده و طوایف مهمی ضمیمه چرام بوده است .بنابراین ،باید از جمعیت زیادی برخوردار بوده
باشد (همان )۳۲ ،و به‌تبع آن موقعیت توانسته دو واقعة مهم در دورة صفویه كه در اغلب منابع
آن دوره از آن یادشده را ب هوجود آورد:
.1واقعة (شورش) قلندرشاه (اسماعیل دروغین)؛
.۲واقعة (شورش) ملاهدایت آرندی.
.۱-۴واقعة قلندرشاه (اسماعیل دروغین)
دربارة واقعة قلندرشاه اكثر منابع صفویه گزار شهایی ارائه کرده‌اند ،ازجملة نقاوةالاثار فی
ذكرالاخیار اثر افوشته‌ای نطنزی ،عالم‌آرای عباسی نوشتة اسكندر بیگ‌منشی ،خلدبرین نوشتة
محمد بن یوسف واله اصفهانی ،ریا ضالفردوس نوشتة حسینی‌منشی و. ...
نقاوةالاثار با مشخ صكردن دقیق مکان آغاز غائلة قلندر دروغین در یكی از قرا ء فعلی چرام،
یعنی قریة كوهستانی آرند چرام ،به توضیح گسترش شورش و عظمت آن م یپردازد (افوشت های
نطنزی .)11۸-11۷ :1350 ،حسین یمنشی ضمن اشاره به این واقعه،آن را در اثر خدع هگری
فردی كه خود را به جای شا‌هاسماعیل دوم معرفی كرده ،م یداند .این شخص توانست با فریب
مردم ناحیة آرند چرام خود را ب هعنوان اسماعیل میرزای صفوی معرفی و ادعا كند كه او كشته
نشده و آن كسی كه كشته شده ،فردی نگو نبخت بوده و ایشان توانسته از دست معاندان فرار كند
و به این منطقه بیاید و حال كه موقعیت را مناسب دیده (988ق ).دعوی پادشاهی نماید .در دهانة
ورودی آرند آثاری از یک دژ نظامی به نام «قلات قلون» موجود است که باتوجه به افسان های
که در رابطه با حضور«قلون» نامی در این دژ و تلاش او برای زندانی نگ هداشتن پادشاه ایران در
اشکف تشاه در نزدیکی سردسیر چرام و همچنین مقایسة منابع دورة صفویه،م یبایست جایگاه
نظامی قلندرشاه در این دژ سخ تگذر قرار داشته باشد.
اسماعیل دروغین توانست با وعد‌هوعید ،جمعیتی گسترده از افراد ایلیاتی را به دور خود جمع
كند؛ «تا كارش به آن منجر شد كه از لران بزرگ و كوچك ،مردم بسیاری بر وی ازدحام نمودند و
دخترانما‌هپیكروپسرانخورشیدمنظرجهتآنبداخترم یآوردند»(حسین یمنشی.)415:1385،
بااینتوضیحمشخصم یشودكهدراینزمانم یبایستعلاو‌هبرچراموكهگیلویه،قسم تهاییاز
270
