Page 195 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان ایلام
P. 195
فرازوفرودفعالیت‌هایاقتصادیکردهایفیلیعراق درقرنبیستم میلادی
ایران بردند و در آنجا رها ساختند .هر چیز که ب همعنای واقعی کلمه به آ نها تعلق داشت را
ضبط کردند؛ به آ نها اجازه داده شد که تنها لبا سهای تنشان را داشته باشند .پس از آن،
بسیاری از آ نها دچار افسردگی شدند یا ب هخاطر حملة قلبی و شوکی که از مشاهدة بر فنا رفتن
دستاوردهای زندگ یشان دیدند ،مردند و زندگ یشان از رتبة بالای اجتماعی و مملو از موفقیت،
به فلاکت و تیرگی تنزل یافت (جعفری )3 :1396 ،این حادثه نشان داد که چگونه مقامات و
سازما نهای محلی ،تحت نفوذ شبکة ایجا دشده توسط صدام حسین در آزار و اذیت این بخش
از شهروندان عراق ،همکاری م یکردند .در این راستا ،کمپی نهای تبلیغاتی زیادی علیه کردهای
فیلی شروع به فعالیت نمودند و با تحریک اذهان را به عر بسازی اقتصاد و رشد و توسعه بیشتر
این کشور ترغیب م یکردند .همة این اقدامات توسط اتاق بازرگانی بغداد صورت گرفت .نهادی
که در سال 1 315ش1 936/م ،توسط گروهی از بازرگانان عرب و یهود عراقی تأسیس شد و
رئیس آن در دهة 1 330ش1950/م ،یک کرد بود (.)Mohammad Ihsan, 2017: 64
خلود جلیل ابراهیم در کتاب خاطراتش ،اخراج تجار ایرانی‌تبار ا زجمله تجار کرد فیلی را
همچون نازل شدن‌صاعقه‌ای بر کردهای فیلی توصیف م یکند (جلیل ابراهیم .)22 :1393 ،چنار
سعید عبدالله ،وزیر انفال و شهدای کردستان ،کردهای فیلی را از اقوام ثروتمند کرد می‌داند
که حکومت صدام ،ثروت و سامان آن‌ها را مصادره کرد (روزنامه اعتماد:1387/ 12/26 ،
.)8قبل از مصادرة اموال و اخراج کردهای فیلی ،کشور عراق ،تجربة اخراج یهودیان را در
کارنامة خود داشت ،با این تفاوت که در هنگام اخراج یهودیان از عراق ،فرصت فروش اموال
و املاکشان به آن‌ها داده شد و تنها برخی از اموال آن‌ها بلوکه شد؛ اما رژیم بعث در برخورد
با کردهای فیلی ،نه‌تنها اموال ،املاک و سرمایة آن‌ها را مصادر کرد ،بلکه جوانان آن‌ها را به
اسارت گرفتند و با بدترین وضع در مرزهای ایران رها ساختند.
دولت بعث ،خانه ،زمین ،کارخان هها و حساب‌های بانکی کردهای فیلی را ضبط کرد و
آن‌ها را از بردن هرگونه اموال شخصی در هنگام اخراج از عراق منع کرد؛ چر‌اکه صدام معتقد
بود که «کردهای فیلی در ابتدا با دست خالی و پای پیاده به کشور عراق آمدند و به همین
ترتیب ،بازماندگان آن‌ها نیز باید بدون داشتن اموال و با دست خالی و پای پیاده به ریش ههای
خود بازگردند» (.)Mohammad Ihsan, 2017: 66
بر اساس فرمان شمارة ،1131صادر‌شده از سوی شورای فرماندهی انقلاب در 18اگوست
1980م 27 /مرداد 1359ش ،به وزیر کشور عراق مجوز فروش همة اموال کردهای فیلی داده
193
