Page 56 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کرمانشاه
P. 56
تاریخ،فرهنگوهنراستانکرمانشاه
داشت هاند (حصاری و یوسف ی ُزشک .)4 :1388 ،در ایران ،مه مترین مراکز و محوط ههایی که از
آنها انواع ُمهر و اثر ُمهرها ب هدس تآمد‌هاند م یتوان به تپ ههایی مانند شوش (،)Le Brun, 1971
یحیی ( ،)Lamberg–Karlovsky, 1970سیلک ( ،)Ghirshman, 1938باکون (،)Alizadeh, 2006
حصار ( )Schmidt,1937سفالین (حصاری و یوسف یزشک)1388 ،و ...اشاره کردُ .مهر در
پیشرفت تمد نهای دنیای کهن سهم ب هسزایی داشت و با پیدای شآن مرحلة جدیدی از مناسب تهای
تجاریودا د وستدپدیدارشد.ممهورکردنانواعکالاهاوظر فهاب هوسیلة ُمهر،علاو‌هبرثبوتعمل
تَملک ،مفهموم امضاء صاحب کالا را نیز در بر داشت .این نوع دادوستد یا ارتباط بر پای ه و اساس
شناسایی کامل صاحبان کالاها صورت م یگرفت و صح تآن بنا بر وجود ُمهر وی مورد قبول بود،
چنانکه فرامین و دستورات مختلف نیز ب هواسطة ُمهر به نقاط مختلف ارسال م یشد .نقش ُمهر در
دور‌ههای مختلف متفاوت بود و این نق شها نشان از پیشرفت هنر و تمدن ،آداب و رسوم ،وضع
زندگی جوامع ،اعتقادات و اندیشة مردمان آن دوران داشت (بیانی.)10-9 :1363 ،
بسیاری از محققان و باستا نشناسان معتقدند که تصویرنگاری و شمای لشناسی ُمهرها و اثر
ُمهرها هیچ ارتباطی با فعالیت اداری ندار د ( ،)Goff, 1963: 60اما هستن دآنان که اعتقاد دارند در
فرآیند اداری ،تصویرنگاری صرف ًا برای تشخیص و تعیین اشخاص یا مؤسسات مسئول ب هکار
رفته‌است ( .)Stein & Rothman, 1994عد‌های هم معتقدند که تصویرنگاری ب هعنوان بخش و
جزیی از فرآیند مدیریت اداری در دورة پیش از نگارش بوده و تصویر نقش شده بر روی یک
ابزار اداری م یتوانسته با شماری از رو شهای مختلف در بافت اداری معنادار پیدا کند (Pittman,
« .)1997هالی پیتمن» ازجمله کسانی است که اعتقاد دارد؛ یک تصویر م یتواند با شماری از انواع
مختلف ،کارکردهای اقتصادی در باف تهای متنوع خوب مورد تحلیل قرار گیرد و معانی زیادی
را برساند كه این معانی و منش‌أآن در استفاده از نمادها در تکامل فرهنگی طولان یمدت بوده
است .آشکارترین این بازتاب در مدارک باستا نشناسی «پیچیدگی و شمای لنگاری نمادین» بوده
که در باف تهای اداری ب هکار رفته است ( .)Ibid:134در طول دورة آغاز نگارش (اوایل هزارة
سوم ق.م ).که نقوش روایتی در ُشمار و پیچیدگی فراوان ظاهر م یشوند ،از دیدگاه سبکی م یتوان
میزانی از تشابه در حوزة اشتراک نمادین در بین جوامع صاحب ُمهر را بیان کرد .از هما نآغاز
این اشتراک نمادین در یک «سیستم مدیریتی مشترک» نمود یافت که برای اولین‌بار موجب
ایجاد ارتباط بین جوامع پیچیده مستقل در دورة پیش از تاریخ را فراهم آورد .در واقع این
سیستم نمادین مشترک ،روابط بین مناطق مختلف در بی نالنهرین بزرگ را که در هنر ُمهرسازی
54
