Page 59 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کرمانشاه
P. 59
مطالعهایکونوگرافیمهرهاواثرمهرهایپیشازتاریخحوزۀ فرهنگیزاگرسمرکزی
تصویر بر روی ُمهرهاشد و ه مزمان با افزایش استفاده از مته برای حکاکی ،شکل جدیدی از
ُمهرها ب هصورت استوان های معمولشد (شکل .)3بعد ا زآشنایی با تکنیک مته ا ز این روش برای
ساخت ُمهرها ی استوان های و استامپی استفاده ش د ( .)Pittman, 1997: 418مقایسة خطوط مستقیم
بر روی ُمهرهای خو ب ترا شخورده دورة اوروک جدید با خطوط مستقیم بر روی ُمهرهای دوره
جمد تنصر ،آثار ابزار چر ختراش را ب هخوبی نشان م یدهد؛ بدی نگونه که ُمهرهای استوان های
ب هدلیل کنترل مؤثرتر بر سطح و جلوگیری از فریب و تحریف ظهور پیدا کردند .همچنین افزایش
سلسله مراتب طبقات اقتصادی و اجتماعی منجر بهظهور سیست مهای سلسله مراتب پیچیده در
ردههای مختلف تصمی مگیری و مسئولی تداری شد ،چنا نکه استفاده عمومی از مهرها از سوی
مدیران متعدد در دورههای مختلف ب هصورت فزایندهای افزایش یافت و این در حالی بود که
استفاده از ُمهرها برای شخصی تهای دارای مسئولیت اداری در سطوح بالا ضروری ب هنظر
م یرسید .در چنین سیستم اقتصادی ،اشخاص صاحب مهر در ازای مهمور کردن اقلام مختلف
مسئولیت داشتندُ .مهرها و اثر ُمهرهای مکشوف از تپ ههای سیلک ،تپه حصار و تپ ه سفالین نشان
از پیچیدگی فزآینده سازمان اجتماعی و اقتصادی در شمال فلاتمرکزی ایران در اواخر هزارة
چهارم و اوایل هزارة سوم ق.م .دارد .کاربرد ُمهرها برای ُمهروموم کردن درپ و شهای ظروف
سفالی ،لوله و بطری ،خمره ،کیسه ،جعبه ،در ورودی انبار ،پنجره ،پاکت گلی و گ لنوشت هها بوده
اس ت (حصاری و یوسف ی ُزشک ( )9 -8 :1388 ،شکل .)2
شکل :3ابزارها و فرآیند چگونگی ساخت ُمهرهای استوانهای (یوسفیزشک.)1389 ،
.3تپه گیان نهاوند از منظر مطالعات باستا نشناختی
تپه گیان از نظر موقعیت جغرافیایی در درة خاوه ،ب هفاصلة حدود 16کیلومتری جنوبغربی
نهاوند ،در حاشیه شهرگیان و محاصرة منازل مسکونیآن قرارگرفته است (نقش ه .)1این تپه با
حدود 5هکتار وسعت ،دارای 350متر طول و 150متر عرض و ارتفاع آن از سطح زمینهای
اطراف 19متر است (محمدیفر.)7 :1379 ،
57