Page 59 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کرمانشاه
P. 59

‫مطالعهایکونوگرافیمهرهاواثرمهرهایپیشازتاریخحوزۀ فرهنگیزاگرسمرکزی‬

‫تصویر بر روی ُمهرها‌شد و ه ‌مزمان با افزایش استفاده از مته برای حکاکی‪ ،‬شکل جدیدی از‬
‫ُمهرها ب ‌هصورت استوان ‌های معمول‌شد (شکل ‪ .)3‬بعد ا ‌زآشنایی با تکنیک مته ا ‌ز این روش برای‬
‫ساخت ُمهرها ‌ی استوان ‌های و استامپی استفاده ش ‌د (‪ .)Pittman, 1997: 418‬مقایسة خطوط مستقیم‬
‫بر روی ُمهرهای خو ‌ب ترا ‌شخورده دورة اوروک جدید با خطوط مستقیم بر روی ُمهرهای دوره‬
‫جمد ‌تنصر‪ ،‬آثار ابزار چر ‌ختراش را ب ‌هخوبی نشان م ‌یدهد؛ بدی ‌نگونه که ُمهرهای استوان ‌های‬
‫ب ‌هدلیل کنترل مؤثرتر بر سطح و جلوگیری از فریب و تحریف ظهور پیدا کردند‪ .‬همچنین افزایش‬
‫سلسله مراتب طبقات اقتصادی و اجتماعی منجر به‌ظهور سیست ‌مهای سلسله مراتب پیچیده در‬
‫رد‌ههای مختلف تصمی ‌مگیری و مسئولی ‌تداری شد‪ ،‬چنا ‌نکه استفاده عمومی از مهرها از سوی‬
‫مدیران متعدد در دور‌ههای مختلف ب ‌هصورت فزایند‌های افزایش یافت و این در حالی بود که‬
‫استفاده از ُمهرها برای شخصی ‌تهای دارای مسئولیت اداری در سطوح بالا ضروری ب ‌هنظر‬
‫م ‌یرسید‪ .‬در چنین سیستم اقتصادی‪ ،‬اشخاص صاحب مهر در ازای مهمور کردن اقلام مختلف‬
‫مسئولیت داشتند‪ُ .‬مهرها و اثر ُمهرهای مکشوف از تپ ‌ههای سیلک‪ ،‬تپه حصار و تپ ‌ه سفالین نشان‬
‫از پیچیدگی فزآینده سازمان اجتماعی و اقتصادی در شمال فلات‌‌مرکزی ایران در اواخر هزارة‬
‫چهارم و اوایل هزارة سوم ق‪.‬م‪ .‬دارد‪ .‬کاربرد ُمهرها برای ُمهروموم کردن درپ ‌و ‌شهای ظروف‬
‫سفالی‪ ،‬لوله و بطری‪ ،‬خمره‪ ،‬کیسه‪ ،‬جعبه‪ ،‬در ورودی انبار‪ ،‬پنجره‪ ،‬پاکت گلی و گ ‌لنوشت ‌هها بوده‬

                               ‫اس ‌ت (حصاری و یوسف ‌ی ُزشک‪ ( )‌9 -8 :1388 ،‬شکل ‪.)2‬‬

        ‫شکل‌‪ :3‬ابزارها و فرآیند چگونگی ساخت ُمهرهای استوانه‌ای (یوسفی‌زشک‪.)1389 ،‬‬

                          ‫‪ .3‬تپه گیان نهاوند از منظر مطالعات باستا ‌نشناختی‬
‫تپه گیان از نظر موقعیت جغرافیایی در درة خاوه‪ ،‬ب ‌هفاصلة حدود ‪ 16‬کیلومتری جنوب‌غربی‬
‫نهاوند‪ ،‬در‌ حاشیه شهرگیان و محاصرة منازل مسکونی‌آن قرار‌گرفته است (نقش ‌ه‪ .)1‬این تپه‌ با‬
‫حدود ‪ 5‬هکتار وسعت‪ ،‬دارای ‪ 350‬متر طول و ‪ 150‬متر عرض و ارتفاع آن از سطح زمین‌های‬

                                         ‫اطراف ‪ 19‬متر است (محمدی‌فر‪.)7 :1379 ،‬‬

                                    ‫‪57‬‬
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64