Page 62 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کرمانشاه
P. 62
تاریخ،فرهنگوهنراستانکرمانشاه
شکل :4انواع ُمهرهای استامپی مکشوف از کاوش تپه‌گیان
(.)Ghirshman & Contenau, 1935: pl. 6; pic 3-4 & pl. 35
ُمهرهای تپه‌گیان در شمای لنگاری و آرایش با گوناگونی نقوش مواجه هستند و این نقوش
ب هصورت برجسته و گود ،برروی ُمهرهای استامپی و استوانه‌ای ایجاد شده‌اند .ویژگی بارز‌آنها
نگاه نمادین ،وجود پیا مهای بصری و کاربری مدیریتی در طول هزاره چهارم‌ق.م .است.
ُمهرها دارای نقوش هندسی ،گیاهی ،جانوری ،انسانی و اسطوره‌ای با موضوعات شکار ،کار
روزانه ،نمادهای آیینی‌و ...هستند .با مشاهدة این نقوش درکنار یکدیگر می‌توان برخی از
پیام‌های نمادین‌آ نها را نیز بازیابی کرد؛ برای نمونه موضوعات روایی ،شمایل و نقش‌مای ههای
متفاوتی از بیان مضامین را در درون خود نهفته دارند ،مانند صحن ههای یکه حیوانات و عناصر
مرتبط با آنها مورد استفاده قرار گرفت هاند.
.2-3نقوش هندسی
در آرایش ُمهرهای تپه گیان به شیوه هندسی ،می‌توان نقوش هندسی مربع ،مثلث ،دوایر
و نقوش مخطط تزیینی ،صلیب ،سواستیکا (خورشید گردون) ،مشبک ،هاشور و متقاطع را در
هر دو گونة ُمهر‌استامپی و استوانه‌ای مشاهده كرد .همچنین در بین نقوش هندسی نمایشی
از گیاهان و حیواناتی وجود دارند که با توجه به عناصر هندسی ،مانند دایره ،مربع و مثلث
به‌صورت مشبک ب هتصویر درآمده‌اند و نمایی از یک ُگل را نشان می‌دهند (شکل 4و .)5
.3 -3نقوش گیاهی
در تزیینات ُمهرهای تپه گیان با نقوش گیاهی که در هر د وگونة ُمهرهای استامپی و استوانه‌ا ی
حضور دارند ،می‌توان نق شمایه‌های نمادینی مانند :انواع گل‌های لوتوس (نیلوفر‌آبی) ،گل‌های
سوزنی‌شک ل (شکل .)4و درختان مقدس په نبرگ و برگ‌اسفنجی (شکل .)8را مشاهده كرد.
این‌گونه نقوش معمول ًا ب هصورت تلفیقی به‌همراه سایر نقو شکه بیشتر حیوانات و ایزدان
هستند ،به‌تصویر کشیده شد‌هان د(شکل.)8
60
