Page 1 - فصل سوم-جغرافیای شهری/ استان کردستان
P. 1
بهرة اول :گونهشناسی شهرها
رامین قربانی
شیما خدرنژاد
محلات و خیابانهای شهرهای بزرگ و قدیمی
.1بانه
بانه مانند دیگر مناطق كردستان ،همواره رزمگاه دو كشور ایران و روم و بعد از آن ،ایران و امپراتوری عثمانی بوده است.
در زمان لشكركشی مغول به ایران ،بانه و حوالی آن نیز از تاختوتاز لشكر مغول در امان نماند و مغولان سعی در ترویج فرهنگ
و زبان خود در این منطقه داشتند.
این شهر در دوران صفویه یكی از حاكمنشینهای مهم بود؛ بهطوریکه در زمان حكومت شاه اسماعیل یك اردوی
نظامی ده هزار نفری از كردهای بانه برای جنگ گرد هم آمدند .بانه در دورة زندیه نیز از شهرهای مهم كردستان بود .مؤلف
تحفة ناصری ،بانه را اینگونه شرح میدهد« :دیگر از بلوكات معتبر كردستان ،بانه است .این بلوك در جانب غربی شهر
سنندج به فاصلة 24فرسنگ واقع است .در قصبة بانه بهحکم همان پادشاه (نادرشاه) هرروز وقت غروب آفتاب نقاره و
طبل میزنند .در قلعة حكومتی قدیمه نقارهخانهای مخصوص نیز داشته و حالا آن قلعة حكومتی بالمرّه خراب شده است.
این بلوك یك قصبه و دویست پارچه دهات دارد .لباس اهالی این بلوك از یك نوع شال است از پشم بز و گوسفند [که]
خودشان میبافند .بعضی از آن شالها ،بسیار نازك و خوب است .تفنگچی زیاد در این بلوك است و قاطبة اهالی رشید و
شجاع و تیرانداز هستند .هشت مسجد دارد؛ مسجد بزرگتر ،مسجدجامع است كه روزهای جمعه در آنجا نماز میگزارند .سه
كاروانسرای تاجرنشین در این قصبه است كه غالب ًا تجار همدانی و تبریزی و زنجانی برای خرید مازوج و توتون و غیره
در آن كاروانسراها سكونت دارند و از اهالی ،تجار معتبر ندارد .هرساله مبالغ زیادی وجه نقد از هر طرف برای خرید امتعة
مذكوره به محل بانه میبرند .آبوهوای بانه مخصوص ًا قصبهاش بسیار خوب است .خوراك اهالی قصبه غالب ًا گوشت بز و
میش است و بهواسطة آب آنجا ابداً ضرری از آن نمیبینند .غریب و بومی در بانه خوراك زیاد میخورند .آبش قوة تحلیل
