Page 22 - فصل هفتم-اماکن مذهبی و آئینی/ استان کردستان
P. 22
اماکن مذهبی و آئینی22/
بهرة دوم :امامزادهها ،بقعهها و سقاخانهها
مسجد و امامزادة هاجره خاتون
این مجموعه شامل سه حیاط با فضاهای مقبره ،مسجد و محل تدفین مشایخ و بزرگان سنندج است .ستونهای سنگی و
گچبریهای زیبا با نقوش گل و گیاه از ویژگیهای آن به شمار میرود .حجرههای كنار مسجد برای آموزش طلاب علوم دینی
ساخته شدهاند .برابر روایات موجود این امامزادة شریفه خواهر امام رضا (ع) است كه در سفر آن بزرگوار به خراسان در بلوكات
كردستان فوت کرد .گویند شخصی به نام الله یعقوب به آبادانی و ایجاد فضاهای بیشتر مقبرة هاجره خاتون همت گماشت و مسجدی
به نام ایشان در كنار مقبره بنیاد نهاد كه بعدها مرحوم عارف حاج شیخ شكرالله شهبازی مشهور به شهباز سنه به بازسازی ،تعمیر و
توسعة آن اقدام کرد .در سالهای اخیر نیز سردر ورودی این بنا ساخته شد.
امامزاده پیرمحمد
پیر محمد فرزند پیر عمر و از نوادگان حضرت زینالعابدین (ع) است كه در شهر سنندج فوت کرد و در آنجا به خاك سپرده
شد .این بنا در میدان نبوت شهر سنندج و محلة پیرمحمد و بر روی تپهای مشرف به شهر واقع شده كه قبرستان قدیمی نیز در
جوار آن است .وجهتسمیة آن از مدفن پیر محمد از نوادگان حضرت زینالعابدین (ع) گرفته شده است.
اصل بقعه متعلق به دوران قاجار است و در سالهای اول قرن حاضر ،زیارتگاهی بر روی آن ساخته شده است .این زیارتگاه
تا حدود دهة شصت شمسی پابرجا بود که در طول جنگ تحمیلی و در بمباران شهر سنندج مورد اصابت بمب قرار گرفت و
ویران شد .سازمان حج و اوقاف و امور خیریه ،بنای حاضر را در سال 1375براساس طرح و نقشة چندضلعی كه الهام گرفته از
طرح اولیة بنا بود ،بازسازی کرد .موقعیت بنا بر روی تپة پیرمحمد و معماری و كاشیكاری خاص گنبد این بنا ،سبب شده است
تا بهعنوان یكی از عناصر هویتبخش شهر سنندج ،ارزش و اهمیت بسیاری داشته باشد .استفاده از كاشیكاری و گچكاریهای
ظریف و ضریح زیبای آرامگاه ،رنگوبوی معنوی خاصی به بنا بخشیده و هرساله تعداد زیادی زائر را از سراسر كشور به خود
جذب میكند (شریعتی و دیگران .)112 :1397 ،در بازسازی از مصالح مقاوم و بادوام استفاده شده و در طراحی بنا به اصل سادگی
تأکید شده ،بهگونهای كه تمامی فضاهای درونی بنا در ارتباط مستقیم با زیارتگاه قرار دارند .ساخت بنا بر روی یك سكو باعث
شده كه افزونبر چشمانداز بصری ،از آسیبهای ناشی از نم و رطوبت در امان باشد .فرم معماری و گنبد رفیع آن چشمانداز
مناسبی را در شهر ایجاد کرده است.
آرامگاه پیر عمر
این بقعه در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی در مجاورت قلعة حكومتی سنهدژ قدیم قرار گرفته است .بنای اصلی مقبره
در زمان سلیمانخان اردلان در سال 1040ه.ق ساخته شده و در دورههای بعد در زمان خان پاشای بابان ،میرزا صادقخان،