Page 231 - تاریخ، فرهنگ و هنر استان کهکیلویه و بویراحمد
P. 231

‫نساجیسنتیاستانکهگیلویهوبویراحمد‬

‫استفادهشده در این بافته‪ ،‬داری خامه‪ ،‬پشمهای محلی و ُُپرز بلند است که عمومً ًا در هفت‬
‫رنگ (خودرنگ یا رنگرزیشده با روناس‪ ،‬پوست گردو‪ ،‬زرشک و ریشة انار) بافته میشود‪.‬‬
‫سادگی در طرح و نقش‪ ،‬عدم قیچ ‌یکردن پرزهای اضافی‪ ،‬عدم تراکم‪َ َ ،‬رجشمار پایین و سرعت‬
‫در بافندگی از ویژگیهای منحصربهفرد این دستبافته است‪ .‬این زیرانداز ذهنیباف‪ ،‬ساده‪،‬‬
‫زمخت‪ ،‬ارزان قیمت‪ ،‬سنگین وزن‪ ،‬مستحکم‪ ،‬جاذب رطوبت و بهشدت گرم است و کاربرد‬
‫آن اغلب در مناطق سردسیر‪ ،‬ویلاها و محلهای پر تردد و شلوغ است (تناولی‪)17 :1383 ،‬‬
‫َگب ‌هبافی‪َ :‬گبه‪ 1‬نیز یک دس ‌تبافته تاری‪ ،‬پودی و گر‌های از نوع داری افقی است (شکل ‪-1‬ب)‪.‬‬
‫این دس ‌تبافته‪ ،‬پرزهای بلند (گاه ًا بیشتر از ‪ 1‬سانت ‌یمتر) و پودگذاری متعدد (‪ 8 - 3‬پود در هر َرج)‬
‫دارد و درضمن از قالی کوچ ‌کتر است‪ ،‬تراکم بافت کمتر دارد و با تار و پود پشمی ضخی ‌متر‬
‫بافته م ‌یشود‪ .‬همچنین‪ ،‬گره استفاد‌هشده در َگبة این اقلیم از نوع ُترکی بوده و عموم ًا به شکل‬
‫مستطیل وبا ابعاد‪ 150×200‬سانت ‌یمتر تهیه م ‌یشوند‪ .‬کاربرد گب ‌ههادر این منطقه برای فر ‌شنمودن‬
‫سیا‌هچادرهای عشایر است‪ .‬گب ‌هها عمدت ًا رن ‌گهای روشن (سفید‪ ،‬کرم‪ ،‬شیری و سبز) دارند و‬
‫نقوش رایج در باف ‌تشان ذهنی و اغلب هندسی (یا حوض ‌یشکل) است‪ .‬حاشیة گب ‌ههای بافت ‌هشده‬
‫در این استان ساده اما هندس ‌یتر است‪ .‬از مه ‌مترین حاشی ‌ههای گب ‌ههای کهگیلویه و بویراحمد‪ ،‬به‬

        ‫شیری‪ ،‬خشت‪ ،‬گل‪ ،‬چنگ و کژدمی اشاره م ‌یشود (ابراهی ‌مزاده و مبینی‪.)103 :1395 ،‬‬

            ‫شکل‪ .1‬الف‪ .‬خرسک؛ ب‪ .‬گبه؛ ج‪ .‬جاجیم؛ د‪ .‬مشته (تناولی‪.)20-17 :1383 ،‬‬
   ‫‪َ َ .1‬گبه برگرفته از «گبا» که در زبان ترکی به مفهوم «زبر‪ ،‬خشن‪ ،‬بزرگ و خام» است (افروغ‪.)137 :1399 ،‬‬

                                    ‫‪229‬‬
   226   227   228   229   230   231   232   233   234   235   236