Page 43 - فصل دوم-سوابق تاریخی/ استان کردستان
P. 43
/43استان کردستان
انتصاب فرهاد میرزای معتمدالدوله ،عموی ناصرالدین شاه به حکمرانی ولایت کردستان ،جای والیان محلی را خاندان سلطنتی
قاجار گرفتند (وقایعنگار کردستانی .)141-81 :1381 ،در دورة قاجار بهتدریج واژه کردستان ایران تثبیت و بعد از مدتی وارد
کتابهای تاریخی و جغرافیایی شد .مورخان و جغرافینویسان محلی در دورة قاجاریه حدود کردستان را توضیح دادند؛ اما
تفاوتهای اندکی بین فهرست این نویسندگان دیده میشود .براساس گزارش وقایعنگار کردستانی ،مناطق کردستان ایران در
ساا 1309ه.ق .به شرح زیر بوده است:
بانه :بلوک بانه در طرف غربی شهر سنندج به فاصلة بیستوچهار فرسخ واقع است .سکنة آن شافعی مذهباند.
سقز :بلوک سةز در شمااغربی سنندج به فاصلة بیستوچهار فرسنگ واقع است .سکنة قصبه و توابع آن پیرو طریةت
نةشبندیه هستند.
اسفندآباد :این بلوک در طرف شرقی سنندج واقع شده و در آن امامزادهای معتبر به نام سید جمااالدین به بابا گورگور
مشهور بوده است .اهالی این بلوک شیعهمذهب بودند.
کرفتو :این بلوک در طرف شماا سنندج به فاصلة هیجده فرسنگ قرار گرفته ،این بلوک در اصل جزو بلوک سةز
بهشمار میرفته است.
تیلهکو :در بین شماا و مغرب سنندج بهفاصلة هیجده فرسنگ واقع شده است.
خورخوره :این بلوک در هیجده فرسنگی شهر سنندج بین شماا و مغرب قرار دارد.
مریوان :این بلوک در سرحد دولت علیة ایران قرار گرفته و همجوار با خاک عثمانی است .در این بلوک دریاچة مشهور
زرهبار 51قرار دارد.
اورامان تخت :بین مغرب و جنوب شهر سنندج به فاصلة پانزده فرسنگ واقع است .این بلوک موقعیت بسیار سخت و
صعبالعبوری داشت که دسترسی به آن ازطرف کردستان با دو مسیر دشوار امکانپذیر بود .این مسیرها بهگونهای
بود که نفوذ توپ و قشون به آن را محاا و ناممکن کرده بود .در این بلوک ،بعضی از ساکنین پیرو امام جعفرصادق
(ع) و بعضی شافعیمذهب بودند.
اورامان لهون :بین شماا و مغرب سنندج به فاصلة هفده فرسنگ واقع شده و قریة نفسود ،دارالحکومه اورامان بوده
است .رودخانة سیروان که رودخانهای عمیق و صعبالعبور است؛ معبر اورامان لهون بوده و در ابتدای خاک آنجا
واقع شده است .امامزاده سلطان عبیدالله برادر حضرت ضامن علی بن موسی رضا (ع) در قریه مهم اورامان لهون ،به
نام هجیج مدفون است.
جوانرود :این بلوک در جنوب سنندج به فاصلة شانزده فرسنگ واقع است .قصبة جوانرود ،موسوم به قلعه در وسط این
بلوک قرار دارد .اهالی این بلوک پیرو طریةت نةشبندیه هستند .یکی از قراء جوانرود ،پاوه است که سکنة آن تةریب ًا
صد خانوار هستند.
ئیلاق :در شرق شهر سنندج واقع است .از یک فرسنگ بیرون از شهر ،حدود این بلوک شروع و تا هشت فرسنگ ادامه
دارد.
.51زریبار