Page 5 - فصل چهارم-آداب و رسوم/ استان کردستان
P. 5
/ 5استان کردستان
از دیگر جشنهای مذهبی که جایگاه اعتقادی خاصی در بین مردمان منطقه کردستان دارد ،جشن میلاد پیامبر (ص)
است که با مولودیخوانی همراه است .مولودیخوانی به مدت یک هفته و در ماه ربیعالاول در بیشتر مناطق کردستان برگزار
میشود .این مراسم همراه با ذکر دراویش و دفنوازی و پخت غذاهای نذری و آش مخصوص ،انجام میگیرد.
.1عید فطر
تدارکات عید فطر یا عید رمضان از بیستم رمضان آغاز میشد .خانوادهها لباسهای نو را به خیاطی میدادند و با خرید
کفش و لباس نو ،خود را برای عید فطر آماده میکردند .غذای مرسومی که در روز عید پخته میشد ،پلوخورشت بود که
معمولاً با بهترین نوع برنجها و روغن حیوانی طبخ میشد.
مردم در آخرین روز ماه مبارک رمضان برای نماز مغرب به مساجد میرفتند و با فتوای مجتهد و شلیک سه توپ
پیدرپی ،رؤیت هلال ماه شوال اعلام میشد .نوجوانهایی که برای اولینبار در ماه رمضان روزه بودند به پشتبام مساجد
رفته و دستهجمعی اللهاکبر میگفتند و با تکرار آن تا اذان عشاء اهل محل را از آمدن عید فطر آگاه میکردند.
در روز عید مردم با ظاهری آراسته برای نماز عید به مساجد رفته و بعد از نماز به جمعآوری عیدانه از جماعت حاضر در مسجد
برای امام و خادم مسجد میپرداختند .سپس روی یکدیگر را بوسیده و اگر کدورتی در بین بود حلالیت طلبیده و برای هم سلامتی
و حاجی شدن آرزو میکردند .افراد حاضر در مسجد همراه با امامجمعه به خانههای محله رفته و ضمن تبریک عید به اهل خانه ،با
چای و شیرینی پذیرایی میشدند .اگر در آن محله کسی بهتازگی فوت کرده بود ،جماعت برای فاتحهخوانی و تسلی خاطر خانوادة
عزادار حضور مییافتند .اهالی پس از صرف نهار بهمنظور شادباش گفتن عید و حلالیت طلبیدن به دیدوبازدیدهای مرسوم
میپرداختند (ایازی .)172 :1371 ،امروزه نیز مراسم عید فطر بهجز شلیک توپ که در گذشته مرسوم بود ،تقریب ًا در تمامی مناطق
کردستان اجرا میشود.
.2عید قربان
یکی دیگر از اعیاد مذهبی مهم منطقه کردستان عید قربان است .آدابورسوم این عید نیز بسیار شبیه عید فطر است
(حیرت سجادی .)164-160 :1394 ،معمول ًا سه روز پیش از فرارسیدن عید قربان دکانها و بازارها تعطیل میشد و مردم با
پوشیدن لباسهای نو ،صبح روز عید قربان به مساجد میرفتند و ضمن خواندن نماز عید ،عیدی امام و خادم مسجد را
گردآوری کرده و مانند مراسم عید فطر به خانههای محل رفته و عید قربان را تبریک میگفتند .سپس به خانه مسافران خانة
خدا رفته و به خانوادة آنان نیز تبریک گفته و برای حاجی و بازگشت او دعای خیر میکردند .تقریب ًا تمامی رسوم عید قربان
همانند عید فطر بوده و تنها آیین اضافی آن ،مراسم قربانی کردن است .بعضی از خانوادهها گوسفند دو یا سهساله خریداری
کرده و قصاب را به خانه میآورند ،به چشم گوسفند سرمه کشیده و دستمال و یا پارچة حریر قرمزرنگی را به گردن گوسفند
بسته و مقداری نبات در دهانش میگذاشتند و سپس با خواندن دعای قربانی حیوان را ذبح میکردند .گوشت حیوان
قربانیشده بین فقرا و دیگر همسایگان و اهالی محل تقسیم میشد .البته در بعضی خانوادهها نیز گاو قربانی میشد (ایازی،
.)187 :1371آداب رسوم عید قربان به همین منوال تقریب ًا در تمامی نقاط استان اجرا میشود.
