Page 10 - فصل چهارم-آداب و رسوم/ استان کردستان
P. 10
آداب و رسوم10/
و دختران جوان میزد .عروسکگردانها در هنگام چرخش عروسک در داخل روستا ،نوایی را بهصورت گروهی زمزمه
میکردند:
«هَه ناران و َمناران
هه نار همان انار بوده و اسم بعضی از مناطق کردستان نیز هست
یا ُخوا دا بکات باران
خدایا باران شروع به باریدن کند
بوه َفه قیران و هَه ژاران برای فقیران و تنگدستان
بو َکه بارا َنه ئاوی َده وی عروسک باران آب میخواهد
ئاوی ناو دَه غلانی دَه وی
آبی که از آن خمیر درست میشود لازم دارد
هیل َکه باروکانی دَه وی
تخممرغهایی که نزدیک است به جوجه تبدیل شوند را میخواهد
دَه رزی َگه و َره کچانی َده وی
سنجاق دختران جوان را میخواهد.
بو َکه بارانه ئاوی َده وی
عروسک باران آب میخواهد»
این رسم امروزه در حال رنگ باختن است و بهندرت دیده میشود؛ اما در فهرست آثار معنوی کشور ،ثبت ملی شده
است (تحقیقات شخصی نگارندگان.)1396 ،
.4مراسم عروسی
مراسم عروسی با آداب و رسوم ویژهای همراه بود که امروزه متفاوت شده است .در گذشته ،مراسم عروسی بسیار طولانی
بود و هرکدام از مراحل خواستگاری ،ازدواج و مراسم پس از آن چندین روز طول میکشید و با تشریفات خاصی انجام میشد؛
تفاوت عمدهای بین مناطق مختلف کردستان ازنظر اجرای مراسم عروسی دیده نمیشود.
اولین مرحله از مراسم ،مرحلة انتخاب عروس و داماد بود که باتوجهبه عرف جامعه به شیوههای مختلفی صورت میگرفت.
گاهی اوقات زنان خانوادة پسر در میان همسایگان خود دنبال دختر دمبخت میگشتند .بعد از یافتن دختر دلخواه و اطمینان از
اعتبار خانوادگی وی ،بعدازظهر زنان خانوادة داماد به خانة دختر رفته و با دقالباب به صاحبخانه میگفتند مهمان میخواهید؟
زن صاحبخانه ،در را باز کرده و مهمانان را به داخل خانه راهنمایی میکرد .مهمانان با طرح موضوع ،مراسم خواستگاری را
انجام میدادند .زنهای خانوادة داماد ،زمان چایآوردن دختر با ایما و اشاره به مادر داماد میفهماندند که آیا دختر مناسب به
نظر میرسد یا خیر (ایازی.)230 :1371 ،
روش دیگر آشنایی دختر و پسر ازطریق رفتوآمدهای فامیلی بود .در این روش معمولاً روند ازدواج با سهولت بیشتری
اتفاق میافتاد .روش دیگر مربوط به آشنایی و ابراز علاقة دختران و پسرانی بود که در همسایگی هم زندگی میکردند .معمول ًا
کمتر اتفاق میافتاد که دختر و پسر پیش از مراسم خواستگاری ،آشنایی قبلی با هم داشته باشند .گاهی اوقات زمانیکه زنها و