Page 6 - فصل چهارم-آداب و رسوم/ استان کردستان
P. 6
آداب و رسوم6/
.3جشن میلاد پیامبر (ص)
اهل سنت اعتقاد دارند که تاریخ ولادت پیامبر اسلام (ص) در روز دوازدهم ربیعالاول است؛ درحالیکه اهل تشیع این
تاریخ را هفدهم ربیعالاول میدانند .ازاینرو ،برای جلوگیری از هرگونه اختلاف و بهمنظور ایجاد وحدت بیشتر ،هفته مابین
دو تاریخ یادشده بهعنوان هفتة وحدت اعلام شده که در این هفته مراسم مولودیخوانی و جشن و سرور برپا میشود (حیرت
سجادی .)164-160 :1394 ،اهالی محل به مناسبت فرارسیدن این ایام ،مساجد را چراغانی کرده و نقل و خرما خریداری
میکنند .در گذشته ،ساکنان شهر سنندج در این ایام ،کوزة گلی ساخت روستای َن َورَه و یا آرَندان و یا حسنآباد را پر از آب
کرده و بعد از بستن سر کوزه با پارچة تمیز ،آن را در میان مجمعه و وسط مسجد میگذاشتند .معمولاً در این ایام هر شب،
حیاط و ایوان و پشتبام مساجد از اهالی محل پر میشد و به مولودنامه و دفزنی گوش میدادند .مولودنامهخوان که صوتی
خوش داشت بههمراه سه یا چهار نفر بهعنوان دفزن اشعاری را در مدح حضرت رسول (ص) میخواندند .مراسم
مولودیخوانی با طلب دعای خیر و فرستادن صلوات خاتمه یافته مییافت و بین مردم نقل و خرما پخش میشد .مراسم ایام
ولادت پیامبر (ص) از گذشته تا به امروز تقریب ًا در همة مناطق کردستان به همین منوال انجام میشده است .در سالهای
اخیر معمولاً جشن را در طول روز انجام میدهند و بعد از ظهرها در مساجد جمع شده و مراسم مولودیخوانی انجام میشود.
مردم این روز را کمتر بهطور کامل تعطیل میکنند ،درحالیکه در گذشته سه روز دکان و بازار تعطیل میشد (ایازی:1371 ،
.)187
.4آئین شب معراج پیامبر (ص)
در شب معراج رسم بود که بازارها و گذرها را آینهبندی و چراغانی میکردند (حیرت سجادی .)162 :1394 ،در گذشته که
برق نبود در شهرهایی مانند سنندج ،آینههای سنگی قد و نیمقد و لعلهای پنج شاخه ،سه شاخه و دو شاخه بلورین را نصب
میکردند و با آویزان کردن قالیهای ابریشمی بافت سنندج و نیز چراغهای توری ،چراغانی را به حد کمال میرساندند.
همانند سایر اعیاد مانند عید فطر و عید قربان ،از دو سه روز قبل اهالی با خرید انواع خوراکیها و پوشیدن لباسهای جدید
به استقبال شب معراج میرفتند .بعد از صرف شام تمامی اهل خانه به مساجد محل میرفتند و به خواندن معراجنامه مشغول
میشدند (ایازی.)194 :1371 ،
معراجنامهخوانی با دفنوازی همراه بود که تا پاسی از شب با پذیرایی از مردم با نقل و شیرینی ادامه پیدا میکرد .اگر تاریخ
شب معراج با فصول گرم سال مانند تابستان مترادف میشد ،مردم شهر بهجای رفتن به مساجد ،بیشتر به بیرون از شهر میرفتند .در
سنندج مردم به دامن کوه آبیدر میرفتند .در ایام شب معراج باغها و مزارع دامنه کوه آبیدر بهطرز زیبایی چراغانی و نورانی میشد
.یکی از رسوم جالب شب معراج در میان اهالی شهر سنندج ،چراغانی مسجد امامزاده هاجره خاتون بود .بدینترتیب که گلولههایی
از پنبه درست کرده و آنها را به نفت آغشته میکردند و بهوسیلة طناب از لب بام امامزاده آویزان کرده و با فرارسیدن شب آنها را
آتش میزدند .با آتشزدن این گلولههای پنبهای ،شهر منظرة جالبی به خود میگرفت (همان.)195 ،
